Tefsir İçin Ayet Numaralarını Tıklayınız |
En'âm süresi 165 âyettir. 91, 92, 93 ve 151,152,153. âyetler Medine'de, diğerleri Mekke'de inmniştir. Sûrenin bazı âyetlerinde Arapların kurban edilen hayvanlarla ilgili birtakım gelenekleri kınandığı için sûreye En'am sûresi denmiştir. En'am; koyun, keçi, deve, sığır ve manda cinslerini bir arada ifade eden bir kelimedir. |
|
|
Bismillâhirrahmânirrahîm |
1. Hamd, gökleri
ve yeri yaratan, karanlıkları ve aydınlığı var eden Allah'a mahsustur.
(Bunca âyet ve delillerden) sonra kâfir olanlar (hâla putları) Rab'leri
iledenk tutuyorlar. 2. Sizi bir çamurdan yaratan, sonra ölüm zamanını takdir eden ancak O'dur. Bir de O'nun katında muayyen bir ecel (kıyamet günü) vardır. Siz hâla şüphe ediyorsunuz. 3. O, göklerde ve yerde tek Allah'tır. Gizlinizi, açığınızı bilir. (Hayır ve şerden) ne kazanacağınızı da bilir. 4. Rablerinin âyetlerinden onlara (kâfirlere) bir âyet gelmeye dursun, o âyetlerden ille de yüz çevirirler. |
|
5. Gerçekten
onlar, kendilerine Hak geldiğinde onu yalanlamışlardı. Fakat yakında
onlara
alay ettikleri şeyin haberleri gelecektir. 6. Görmediler mi ki, onlardan önce yeryüzünde size vermediğimiz bütün imkânları kendilerine verdiğimiz, gökten üzerlerine bol bol yağmurlar indirip evlerinin altından ırmaklar akıttığımız nice nesilleri helâk ettik. Biz onları, günahları sebebiyle helâk ettik ve onların ardından başka nesiller yarattık. 7. Eğer sana kâğıt üzerine yazılmış bir kitap indirseydik de onlar elleriyle onu tutmuş olsalardı, yine de inkâr ediciler: Bu, apaçık büyüden başka bir şey değildir, derlerdi. |
|
8. Muhammed'e
(görebileceğimiz) bir melek indirilseydi ya! dediler. Eğer biz öyle bir
melek indirseydik elbette iş bitirilmiş olur, artık kendilerine göz
bile
açtırılmazdı. 9. Eğer peygamberi bir melek kılsaydık muhakkak ki onu insan sûretine sokar onları yine düşmekte oldukları kuşkuya düşürürdük. 10. Senden önceki peygamberlerle de alay edilmiş, bu yüzden onlarla alay edenleri alay ettikleri şey (azap) kuşatıvermişti. 11. De ki: Yeryüzünde dolaşın, sonra (peygamberleri) yalanlayanların sonunun nasıl olduğuna bakın! |
|
12. (Onlara)
Göklerde ve yerde olanlar kimindir? diye sor. "Allah'ındır" de. O,
merhamet
etmeyi kendi zatına farz kıldı. Sizi, varlığında şüphe olmayan kıyamet
gününde elbette toplayacaktır. Kendilerini ziyana sokanlar var ya işte
onlar inanmazlar. 13. Gecede ve gündüzde barınan her şey O'nundur. O her şeyi işitendir, bilendir. 14. De ki: Gökleri ve yeri yoktan var eden, yedirdiği halde yedirilmeyen Allah'tan başkasını mı dost edineceğim! De ki: Bana müslüman olanların ilki olmam emredildi ve sakın müşriklerden olma! (denildi). 15. De ki: Ben, Rabbim'e isyan edersem gerçekten büyük bir günün (kıyametin) azabından korkarım. 16. O gün kim azaptan kurtarılırsa, gerçekten Allah onu esirgemiştir. İşte apaçık kurtuluş budur. |
|
17. Eğer Allah
seni bir zarara uğratırsa, onu kendisinden başka giderecek yoktur. Ve
eğer
sana bir hayır verirse, (bunu da geri alacak yoktur). Şüphesiz O
herşeye
kadirdir. 18. O, kullarının üstünde her türlü tasarrufa sahiptir. O, hüküm ve hikmet sahibidir, herşeyden haberdardır. 19. De ki: Hangi şey şahadetçe en büyüktür? De ki: (Hak peygamber olduğuma dair) benimle sizin aranızda Allah şahittir. Bu Kur'an bana, kendisiyle sizi ve ulaştığı herkesi uyarmam için vahyolundu. Yoksa siz, Allah ile beraber başka tanrılar olduğuna şahitlik mi ediyorsunuz? De ki: "Ben buna şahitlik etmem." "O ancak bir tek Allah'tır, ben sizin ortak koştuğunuz şeylerden kesinlikle uzağım" de. |
|
20. Kendilerine
kitap verdiklerimiz onu (Resûlullah'ı) kendi oğullarını tanıdıkları
gibi
tanırlar. Kendilerini ziyan edenler var ya, işte onlar inanmazlar.
21.Yalan sözlerle Allah'a iftira edenden veya O'nun âyetlerini yalanlayandan daha zalim kimdir! Şüphe yok ki, zalimler kurtuluşa ermezler! 22. Unutma o günü ki onları hep birden toplayacağız; sonra da, Allah'a ortak koşanlara: Nerede boş yeredavasını güttüğünüz ortaklarınız? diyeceğiz. 23. Sonra onların mazeretleri, "Rabbimiz Allah hakkı için biz ortak koşanlar olmadık!" demekten başka bir şey olmadı. 24. Gör ki, kendi aleyhlerine nasıl yalan söylediler ve (tanrı diye) uydurdukları şeyler kendilerinden nasıl kaybolup gitti! |
|
25. Onlardan
seni (okuduğun Kur'an'ı) dinleyenler de vardır. Fakat onu anlamalarına
engel olmak için kalplerinin üstüne perdeler, kulaklarına da ağırlık
verdik.
Onlar her türlü mucizeyi görseler bile yine de ona inanmazlar. Hatta o
kâfirler sana geldiklerinde: "Bu Kur'an eskilerin masallarından başka
bir
şey değildir" diyerek seninle tartışırlar. 26. Onlar, hem insanları Peygamber'e yaklaşmaktan vazgeçirmeye çalışırlar, hem de kendileri ondan uzaklaşırlar. Oysa onlar farkında olmadan ancak kendilerini helak ederler. 27. Onların ateşin karşısında durdurulup "Ah, keşke dünyaya geri gönderilsek de bir daha Rabbimizin âyetlerini yalanlamasak ve inananlardan olsak!" dediklerini bir görsen!.. |
|
28. Hayır!
Daha önce gizlemekte oldukları şeyler (günahlar) kendilerine göründü.
Eğer
(dünyaya) geri gönderilseler yine kendilerine yasak edilen
şeylere
döneceklerdir. Zira onlar gerçekten yalancıdırlar. 29. Onlar, hayat ancak bu dünyadaki hayatımızdan ibarettir; biz, bir daha da diriltilecek değiliz,demişlerdi. 30. Rablerinin huzuruna getirildikleri zaman sen onları bir görsen! Allah: Bu (yeniden dirilme olayı), hak değil miymiş? diyecek. Onlar da "Rabbimize andolsun ki evet!" diyecekler. Allah da, Öyle ise inkâr ettiğinizden dolayı azabıtadın! diyecek. 3l. Allah'ın huzuruna çıkmayı yalanlayanlar gerçekten ziyana uğramıştır. Nihayet onlara Kıyamet vakti ansızın gelip çatınca, onlar, günahlarını sırtlarına yüklenerek diyecekler ki: "Dünyada iyi amelleri terketmemizden dolayı vah bize!" Dikkat edin, yüklendikleri şey ne kötüdür! |
|
32. Dünya
hayatı bir oyun ve eğlenceden başka bir şey değildir. Müttakî olanlar
için
ahiret yurdu muhakkak ki daha hayırlıdır. Hâla akıl erdiremiyor
musunuz? 33. Onların söylediklerinin hakikaten seni üzmekte olduğunu biliyoruz. Aslında onlar seni yalanlamıyorlar, fakat o zalimler açıkça Allah'ın âyetlerini inkâr ediyorlar. 34. Andolsun ki senden önceki peygamberler de yalanlanmıştı. Onlar, yalanlanmalarına ve eziyet edilmelerine rağmen sabrettiler, sonunda yardımımız onlara yetişti. Allah'ın kelimelerini (kanunlarını) değiştirebilecek hiçbir kimse yoktur. Muhakkak ki peygamberlerin haberlerinden bazısı sana da geldi. |
|
35. Eğer onların
yüz çevirmesi sana ağır geldi ise, yapabilirsen yerin içine
inebileceğin
bir tünel ya da göğe çıkabileceğin bir merdiven ara ki onlara bir
mucize
getiresin! Allah dileseydi,elbette onları hidayet üzerinde toplayıp
birleştirirdi,
o halde sakın cahillerden olma! 36. Ancak (samimiyetle) dinleyenler daveti kabul eder. Ölülere gelince, Allah onları diriltecek, sonra da O'na döndürülecekler. 37. O'na Rabbinden bir mucize indirilseydi ya! dediler. De ki: Şüphesiz Allah mucize indirmeye kadirdir. Fakat onların çoğu bilmezler. |
|
38. Yeryüzünde
yürüyen hayvanlar ve (gökyüzünde) iki kanadıyla uçan kuşlardan ne varsa
hepsi ancak sizin gibi topluluklardır. Biz o kitapta hiçbir şeyi eksik
bırakmadık. Nihayet (hepsi) toplanıp Rablerinin huzuruna
getirilecekler. 39. Ayetlerimizi yalanlayanlar karanlıklar içinde kalmış sağır vedilsizlerdir. Allah kimi dilerse onu şaşırtır, dilediği kimseyi de doğru yola iletir. 40. De ki: Ne dersiniz; size Allah'ın azabı gelse veya o kıyamet gelip çatıverse size, Allah'tan başkasına mı yalvarırsınız? Doğru sözlü iseniz (söyleyin bakalım)! 41. Bilâkis yalnız Allah'a yalvarırsınız. O da (kaldırılması için) kendisine yalvardığınız belâyı dilerse kaldırır; ve siz ortak koştuğunuz şeyleri unutursunuz. 42. Andolsun ki, senden önceki ümmetlere de elçiler gönderdik. Ardından boyun eğsinler diye onları darlık ve hastalıklara uğrattık. |
|
43. Hiç olmazsa,
onlara bu şekilde azabımız geldiği zaman boyun eğselerdi! Fakat
kalpleri
iyice katılaştı ve şeytan da onlara yaptıklarını câzip gösterdi.
44. Kendilerine yapılan uyarıları unuttuklarında, (indirmiş olduğumuz sıkıntı ve musibetleri kaldırıp) üzerlerine her şeyin kapılarını açtık. Nihayet kendilerine verilenler yüzünden şımardıkları zaman onları ansızın yakaladık, birdenbire onlar bütün ümitlerini yitirdiler. 45. Böylece zulmeden toplumun kökü kesildi. Hamd, âlemlerin Rabbi Allah'a mahsustur. (Allah'ın verdiği nimete şükredecekleri yerde nankörlük ettiler, böylece kendilerine zulmettiler. Yüce Allah da yeryüzünü onların zulüm ve küfürlerinden temizlemek için onları helâk etti.) |
|
46. De ki:
Ne dersiniz; eğer Allah kulaklarınızı sağır, gözlerinizi kör eder,
kalplerinizi
de mühürlerse bunları size Allah'tan başka hangi tanrı geri
verebilir!
Bak, delilleri nasıl açıklıyoruz. Onlar hâla yüz çeviriyorlar!
47. De ki: Söyler misiniz; size Allah'ın azabı ansızın veya açıkça gelirse, zalim toplumdan başkası mı helâk olur? 48. Biz, peygamberleri ancak müjdeleyiciler ve uyarıcılar olarak göndeririz. Kim iman eder ve kendini düzeltirse onlara korku yoktur. Onlar üzüntü de çekmeyecekler. 49. Âyetlerimizi yalanlayanlara gelince, yoldan çıkmalarından dolayı onlar azap çekeceklerdir. |
|
50. De ki:
Ben size, Allah'ın hazineleri benim yanımdadır,demiyorum. Ben gaybı da
bilmem. Size, ben bir meleğim de demiyorum. Ben, sadece bana
vahyolunana
uyarım. De ki: Kör ile gören hiç bir olur mu? Hiç düşünmez
misiniz? 51. Rablerinin huzurunda toplanacaklarından korkanları onunla (Kur'an ile) uyar. Onlar için Rablerinden başka ne bir dost, ne de bir aracı vardır; belki sakınırlar. 52. Rablerinin rızasını isteyerek sabah akşam O'na yalvaranları kovma! Onların hesabından sana bir sorumluluk; senin hesabından da onlara herhangi bir sorumluluk yoktur ki onları kovup ta zalimlerden olasın |
|
53. "Aramızdan
Allah'ın kendilerine lütuf ve ihsanda bulunduğu kimseler de bunlar mı!"
demeleri için onların bir kısmını diğerleri ile işte böyle imtihan
ettik.
Allah şükredenleri daha iyi bilmez mi? 54. Ayetlerimize inananlar sana geldiğinde onlara de ki: Selâm size! Rabbiniz merhamet etmeyi kendisine yazdı. Gerçek şu ki: Sizden kim, bilmeyerek bir kötülük yapar, sonra ardından tevbe edip de kendini ıslah ederse, bilsin ki Allah çok bağışlayan, çok esirgeyendir. 55. Böylece suçluların yolu belli olsun diye âyetleri iyice açıklıyoruz. 56. De ki: Allah'ın dışında taptığınız şeylere tapmak bana yasak edildi. De ki: Ben sizin arzularınıza uymam, aksi halde sapıtırım da hidayete erenlerden olmam. |
|
57. De ki:
Şüphesiz ben Rabbimden gelen apaçık bir delile dayanıyorum. Siz ise onu
yalanladınız. Çabucak gelmesini istediğiniz (azap) benim yanımda
değildir.
Hüküm ancak Allah'ındır. O hakkı anlatır ve O, doğru hüküm verenlerin
en
hayırlısıdır. 58. De ki : Acele istediğiniz şey benim elimde olsaydı, elbette benimle sizin aranızda iş bitirilmişti. Allah zalimleri daha iyi bilir. 59. Gaybın anahtarları Allah'ın yanındadır;onları O'ndan başkası bilmez. O, karada ve denizde ne varsa bilir; O'nun ilmi dışında bir yaprak bile düşmez. O yerin karanlıkları içindeki tek bir taneyi dahi bilir. Yaş ve kuru ne varsa hepsi apaçık bir kitaptadır. |
60. Geceleyin
sizi öldüren (öldürür gibi uyutan), gündüzün de ne işlediğinizi bilen;
sonra belirlenmiş ecel tamamlansın diye gündüzün sizi dirilten
(uyandıran)
O'dur. Sonra dönüşünüz yine O'nadır. Sonunda O, yaptıklarınızı size
haber
verecektir. 61. O, kullarının üstünde yegâne kudret ve tasarruf sahibidir. Size koruyucular gönderir. Nihayet birinize ölüm geldi mi elçilerimiz (görevli melekler) onun canını alırlar. Onlar vazifede kusur etmezler. 62. Sonra insanlar gerçek sahipleri olan Allah'a döndürülürler. Bilesiniz ki hüküm yalnız O'nundur ve O hesap görenlerin en çabuğudur. |
|
63. De ki:
Karanın ve denizin karanlıklarından (tehlikelerinden) sizi kim kurtarır
ki? (O zaman) O'na gizli gizli yalvararak "Eğer bizi bundan
kurtarırsan andolsun şükredenlerden olacağız" diye dua edersiniz.
64. De ki: Ondan ve bütün sıkıntılardan sizi Allah kurtarır. Sonra siz yine O'na ortak koşarsınız. 65. De ki: "Allah'ın size üstünüzden (gökten) veya ayaklarınızın altından (yerden) bir azap göndermeğe ya da birbirinize düşürüp kiminize kiminizin hıncını tattırmaya gücü yeter." Bak, anlasınlar diye âyetlerimizi nasıl açıklıyoruz! 66. Kur'an hak olduğu halde kavmin onu yalanladı. De ki: Ben size vekil (kefil) değilim. |
|
67. Her haberin
gerçekleşeceği bir zaman vardır. Yakında siz de gerçeği
bileceksiniz. 68. Ayetlerimiz hakkında ileri geri konuşmaya dalanları gördüğünde, onlar başka bir söze geçinceye kadar onlardan uzak dur. Eğer şeytan sana unutturursa, hatırladıktan sonra artık o zalimler topluluğu ile oturma. 69. Takvâ sahiplerine, inanmayanların hesabından herhangi bir sorumluluk yoktur. Fakat belki korunurlar diye hatırlatmak gerekir. |
|
70. Dinlerini
bir oyuncak ve bir eğlence edinen ve dünya hayatının aldattığı
kimseleri
(bir tarafa) bırak! Kazandıkları sebebiyle hiçbir nefsin felâkete dûçar
olmaması için Kur'an ile nasihat et. O nefis için Allah'tan başka ne
dost
vardır, ne de şefaatçı. O, bütün varını fidye olarak verse, yine de
ondan
kabul edilmez. Onlar kazandıkları (günahlar) yüzünden helâke
sürüklenmiş
kimselerdir. İnkâr ettiklerinden dolayı onlar için kaynar sudan
ibaret
bir içecek ve elem verici bir azap vardır. 71. De ki: Allah'ı bırakıp da bize fayda veya zarar veremeyecek olan şeylere mi tapalım? Allah bizi doğru yola ilettikten sonra şeytanların saptırıp şaşkın olarak çöle düşürmek istedikleri, arkadaşlarının ise: "Bize gel! " diye doğru yola çağırdıkları şaşkın kimse gibi gerisin geri (inkârcılığa) mı döndürüleceğiz? De ki: Allah'ın hidayeti doğru yolun ta kendisidir. Bize âlemlerin Rabbine teslim olmamız emredilmiştir. |
|
72. "Namazı
dosdoğru kılın ve Allah'tan korkun" (diye de emredildik). O, huzuruna
varıp
toplanacağınız Allah'tır. 73. O, gökleri ve yeri hak (ve hikmet) ile yaratandır. "Ol!" dediği gün herşey oluverir. O'nun sözü gerçektir. Sûr'a üflendiği gün de hükümranlık O'nundur. Gizliyi ve açığı bilendir ve O, hikmet sahibidir, her şeyden haberdardır. 74. İbrahim, babası Âzer'e: Birtakım putları tanrılar mı ediniyorsun? Doğrusu ben seni de kavmini de apaçık bir sapıklık içinde görüyorum, demişti. |
|
75. Böylece
biz, kesin iman edenlerden olması için İbrahim'e göklerin ve yerin
melekûtunu
gösteriyorduk. 76. Gecenin karanlığı onu kaplayınca bir yıldız gördü, Rabbim budur, dedi. Yıldız batınca, batanları sevmem, dedi. 77. Ay'ı doğarken görünce, Rabbim budur, dedi. O da batınca, Rabbim bana doğru yolu göstermezse elbette yoldan sapan topluluklardan olurum, dedi. 78. Güneşi doğarken görünce de, Rabbim budur, zira bu daha büyük, dedi. O da batınca, dedi ki: Ey kavmim! Ben sizin (Allah'a) ortak koştuğunuz şeylerden uzağım. |
|
79. Ben hanîf
olarak, yüzümü gökleri ve yeri yoktan yaratan Allah'a çevirdim ve ben
müşriklerden
değilim. 80. Kavmi onunla tartışmaya girişti. Onlara dedi ki: Beni doğru yola iletmişken, Allah hakkında benimle tartışıyor musunuz? Ben sizin O'na ortak koştuğunuz şeylerden korkmam. Ancak, Rabbim'in bir şey dilemesi hariç. Rabbimin ilmi herşeyi kuşatmıştır. Hâla ibret almıyor musunuz? 81. Siz, Allah'ın size haklarında hiçbir hüküm indirmediği şeyleri O'na ortak koşmaktan korkmazken, ben sizin ortak koştuğunuz şeylerden nasıl korkarım! Şimdi biliyorsanız (söyleyin), iki guruptan hangisi güvende olmaya daha lâyıktır?" |
|
82. İnanıp
da imanlarına herhangi bir haksızlık bulaştırmayanlar var ya, işte
güven
onlarındır ve onlar doğru yolu bulanlardır. 83. İşte bu, kavmine karşı İbrahim'e verdiğimiz delillerimizdir. Biz dilediğimiz kimselerin derecelerini yükseltiriz. Şüphesiz ki senin Rabbin hikmet sahibidir, hakkıyle bilendir. 84. Biz O'na İshak ve (İshak'ın oğlu) Yakub'u da armağan ettik; hepsini de doğru yola ilettik. Daha önce de Nuh'u ve O'nun soyundan Davud'u, Süleyman'ı, Eyyub'u, Yusuf'u, Musa'yı ve Harun'u doğru yola iletmiştik; Biz iyi davrananları işte böyle mükâfatlandırırız. 85. Zekeriyya, Yahya, İsa ve İlyas'ı da (doğru yola iletmiştik). Hepsi de iyilerden idi. |
86. İsmail,
Elyesa', Yunus ve Lût'u da (hidayete erdirdik). Hepsini âlemlere
üstün kıldık. 87. Babalarından, soylarından, kardeşlerinden bir kısmını seçtik ve doğru yola eriştirdik. 88. Bu, Alah'ın kullarından dilediğini eriştirdiği yoludur. Puta taparlarsa amelleri boşa çıkar. 89. Kendilerine kitap, hüküm ve peygamberlik verdiklerimiz iste bunlardır. Kafirler onları inkar ederlerse, inkar etmeyecek bir milleti onlara vekil kılarız. |
|
90. Iste bunlar
Allah'ın doğru yola eriştirdikleridir, onların yoluna uy, "Sizden buna
karşılık bir ücret istemem, bu sadece herkes için bir hatırlatmadır"
de. 91. "Allah hiçbir insana bir şey indirmemiştir" demekle Allah'ı gereği gibi değerlendiremediler. De ki: "Musa'nın insanlara nur ve yol gösterici olarak getirdiği Kitap'ı kim indirdi? ki siz onu kağıtlara yazıp bir kısmını gösterip çoğunu gizlersiniz, atalarınızın ve sizin bilmediğiniz size onunla üretilmiştir." "Allah" de, sonra da onları daldıkları sapıklıkta bırak, oynasınlar. |
|
92. Bu indirdiğimiz,
kendinden öncekileri doğrulayan Mekkelileri ve etrafındakileri uyaran
mübarek
Kitap'dir. Ahrete inananlar buna inanırlar, namazlarına da devam
ederler. 93. Allah'a karşı yalan uydurandan veya kendisine bir şey vahyedilmemişken "Bana vahyolundu, Allah'ın indirdiği gibi ben de indireceğim" diyenden daha zalim kim olabilir? Bu zalimleri can çekişirlerken melekler ellerini uzatmış, "Canlarınızı verin, bugün Allah'a karşı haksız yere söylediklerinizden, O'nun ayetlerine kibirlik taslamanızdan ötürü cezalandırılacaksınız" derken bir görsen! |
|
94.
Onlara:
"And olsun ki, sizi ilk defa yarattığımız gibi size verdiklerimizi
ardınızda
bırakarak bize birer birer geldiniz; içinizde Allah'ın ortakları
olduğunu
sandığınız şefaatçılarınızı beraber görmüyoruz. And olsun ki aranızdaki
bağlar kopmuş, ortak sandıklarınız sizden ayrılmışlardır" denecek.
95. Taneyi ve çekirdeği yaran şüphesiz Allah'tır; ölüyü çıkarır. İşte Allah budur, nasıl yüz çevirirsiniz? 96. Tanyerini ağartan, geceyi dinlenme zamanı, güneş ve ayı vakit olcusu kılandır. Bu, Güçlü olan'ın, Bilen'in nizamıdır. |
|
97. O,
yıldızları
kara ve denizin karanlıklarında yol bulasınız diye sizin için var
edendir.
Bilen millet için ayetleri uzun uzadıya açıkladık. 98. O, sizi bir tek nefisten, babaların sulbünde kararlaşmış ve anaların rahminde ararlaşmakta olarak yaratandır. Anlayan millet için ayetleri uzun uzadıya açıkladık. 99. O, gökten su indirendir. Her bitkiyi onunla bitirdik, ondan bitirdiğimiz yeşilden, birbirine benzeyen ve benzemeyen yığın yığın taneler, hurmaların tomurcuklarından sarkan salkımlar, uzum bağları, zeytin ve nar çıkardık. Urun verdiklerinde ürünlerine, olgunla_malarına bir bakın. Bunlarda, inananlar için şüphesiz, deliller vardır. |
|
100.
Cinleri
O yaratmışken kafirler Allah'a ortak koştular. Körü körüne O'na oğullar
ve kızlar uydurdular. Haşa, O onların vasıflandırmalarından yücedir.
101. O, gökleri ve yeri yoktan yaratandır. Zevcesi olmadan nasıl çocuğu olabilir? Oysa her şeyi O yaratmıştır, her seyi bilir. 102. Iste Rabbiniz, Allah budur. O'ndan başka tanrı yoktur, her şeyin yaratanıdır. Öyleyse O'na kulluk edin; O her şeye de vekildir. |
|
103.
Gözler
O'nu görmez,O butun gözleri görür. O Latif'tir, haberdardır. 104. Doğrusu size Rabbiniz'den açık belgeler gelmiştir; kim görürse kendi lehine ve kim korluk ederse kendi aleyhinedir. Ben sizin bekçiniz değilim. 105. Sana, "Sen okumuşsun" derler; oysa Biz, öğrenecek kimselere ayetleri böylece türlü türlü açıklamaktayız. 106. Rabbin'den sana vahyolunana uy, O'ndan başka tanrı yoktur, puta tapanlardan yüz çevir. 107. Allah dileseydi puta tapmazlardı. Seni onlara koruyucu yapmadık, onların vekili de değilsin. |
|
108.
Allah'tan
başka yalvardıklarına sövmesinler. Böylece her ümmete isini güzel
gösterdik,
sonra dönüşleri Rab'lerinedir. O, islediklerini haber verir. 109. Kendilerine bir mucize gösterilirse, mutlaka ona inananacaklarına dair butun güçleriyle Allah'a yemin ederler. De ki: "Mucizeler, ancak Allah katındadır"; onların, mucize geldiği zaman da inanmayacaklarını anlamıyor musunuz? 110. Onların kalblerini, gözlerini, ona ilk defa inanmadıkları gibi çeviririz; onları taşkınlıkları içinde şaşkın şaşkın bırakırız. |
|
111. Eğer
biz onlara melekleri indirsek, ölüler onlarla konuşsa ve her seyi
karşılarına
toplasaydık, Allah dilemedikçe, yine de inanmazlardı; fakat onların
çoğu
bunu bilmiyorlar. 112-13. Aldatmak için birbirlerine cazip sözler fısıldayan cin ve insan şeytanlarını her peygambere düşman yaptık. Bu şeytanlar ahrete inanmayanların kalblerinin o sözlere yönelmesi, ondan hoşnut olması ve kendilerinin isledikleri suçları islemeleri için böyle yaparlar. Rabbin dileseydi bunu yapamazlardı, sen onları iftiraları ile başbaşa bırak. |
|
114. Allah
size Kitab'ı açık açık indirmişken O'ndan başka bir hakem mi isteyeyim?
Kendilerine Kitap verdiklerimiz, onun gerçekten Rableri katından
indirilmiş
olduğunu bilirler. Öyleyse, sen şüpheye düşenlerden olma! 115. Rabbinin sözü, doğruluk ve adaletle tamamlandı. O'nun sözlerini değiştirebilecek yoktur. O, işitir ve bilir. 116. Yeryüzündekilerin çoğunluğuna itaat edersen seni Allah yolundan saptırırlar. Onlar ancak zanna uyarlar, sadece tahminde bulunurlar. 117. Doğrusu Rabbin, yolundan kimin saptığını daha iyi bilir. Doğru yolda olanları da en iyi O bilir. |
|
118.
Allah'ın
ayetlerine inanıyorsanız, üzerine Allah'ın adi anılmış olan şeyden
yiyin. 119. Size ne oluyor ki, Allah size darda kalmanızın dışında, haram olanları genişçe anlatmışken adının üzerine anıldığı şeyden yemiyorsunuz? Doğrusu çoğunluk, heva ve heveslerine uyarak, bilmeden sapıtıyorlar. Aşırı gidenleri en iyi bilen Rabbindir. 120. Gunahın acigini da gizlisini de bırakın. Günah kazananlar, kazandıklarına karşılık şüphesiz ceza göreceklerdir. |
|
121.
Üzerine
Allah'ın adının anılmadığı kesilmiş hayvanları yemeyin, bunu yapmak
Allah'ın
yolundan çıkmaktır. Doğrusu şeytanlar sizinle tartışmaları için
dostlarına
fısıldarlar, eğer onlara itaat ederseniz şüphesiz siz müşrik
olursunuz. 122. Ölü iken kalbini diriltip, insanlar arasında yürürken onunu aydınlatacak bir nur verdiğimiz kimsenin durumu, karanlıklarda kalıp çıkamayan kimsenin durumu gibi midir? Kafirlere de, isledikleri güzel gösterilmiştir. 123. Bunun gibi, her kasabanın bir takım ileri gelenlerini orada hile yapan suçlular kıldık. Oysa yalnız kendilerine hile yaparlar da farkına varmazlar. |
|
124.
Onlara
bir ayet geldiği zaman, "Allah'ın peygamberlerine verilen size de
verilmedikçe
inanmayız" derler. Allah, peygamberliğini vereceği kimseyi daha iyi
bilir.
Suç isleyenlere Allah katından bir aşağılık ve hilelerinden ötürü de
şiddetli
bir azap erişecektir. 125. Allah kimi doğru yola koymak isterse onun kalbini İslamiyet'e açar, kimi de saptırmak isterse, göğe yükseliyormuş gibi, kalbini dar ve sıkıntılı kılar. Allah Böylece, inanmayanları küfür bataklığında bırakır. 126. Rabbinin, dosdoğru yolu iste budur. İbret alan kimselere ayetleri uzun uzadıya açıkladık. 127. Rablerinin katında selamet yurdu onlarındır. O, islediklerinden ötürü onların dostudur |
|
128. Allah
hepsini toplayacağı gün, "Ey cin topluluğu! İnsanların çoğunu yoldan
çıkardınz"
der, insanlardan onlara uymuş olanlar, "Rabbimiz! Bir kısmımız bir
kısmımızdan
faydalandık ve bize tayin ettiğin surenin sonuna ulaştık" derler.
"Cehennem,
Allah'ın dilemesine bağlı olarak, temelli kalacağınız durağınız" der.
Doğrusu
Rabbin hakimdir, bilendir. 129. Zalimlerin bir kısmını, kazandıklarından ötürü diğer bir kısmına böylece musallat ederiz. 130. "Ey cin ve insan topluluğu! Size ayetlerimi anlatan, bugünle karşılaşmamızdan sizi uyaran peygamberler gelmedi mi?" "Kendi hakkımızda şahidiz" derler. Dunya hayati onları aldattı da inkârcı olduklarına, kendi aleyhlerinde şahidlik ettiler. |
|
131. Bu, haberleri
yokken kasabalar halkını Allah'ın haksiz yere yok etmeyeceğinden
dolayıdır. 132. İşlediklerine karşılık her birinin dereceleri vardır. Rabbin onların islediklerinden habersiz değildir. 133. Rabbin Mustağni ve rahmet sahibidir. Dilerse, sizi başka bir milletin soyundan getirdiği gibi, sizi yok eder, dilediğini yerinize getirir. 134. Size vadedilen, mutlaka yerine gelecektir; siz O'nu aciz kılamazsınız. |
|
135. De
ki,
"Ey milletim! Durumunuzun gerektirdiğini yapın, doğrusu ben de
yapacağım.
Sonucun kimin için hayırlı olacağını bileceksiniz. Zulmedenler şüphesiz
kurtulamazlar." 136. Kendi zanlarına göre, "Bu Allah'ındır, bu da putlarımızındır" diyerek, Allah'ın yarattığı hayvanlar ve ekinlerden pay ayırdılar. Putları için ayırdıkları Allah için verilmez, ama Allah için ayırdıkları putlarına verilirdi; ne kotu hüküm veriyorlardı! 137. Böylece, putlara hizmet edenler, puta tapanların çoğunu helake sürüklemek, dinlerini karma karışık etmek için çocuklarını öldürmelerini onlara iyi göstermişlerdir. Allah dileseydi bunu yapamazlardı. Sen onları ve iftiralarını bir tarafa bırak. |
|
138. "Bu hayvanlar
ve ekinleri dilediğimizden başkasının yemesi yasaktır; bir kısım
hayvanların
sırtlarına yük vurmak da haramdır" iddiasında bulunarak ve bir kısım
hayvanları
keserken de Allah'ın adını anmamak suretiyle O'na iftira ederler.
Allah,
yaptıkları iftiralara karşı onları cezalandıracaktır. 139. "Bu hayvanların karınlarında olan yavrular yalnız erkeklerimize mahsus olup, eslerimize yasaktır. Ölü doğacak olursa hepsi ona ortak olurlar" dediler. Allah bu türlü sozlerin cezasini verecektir, çünkü O hakimdir, bilendir. |
|
140.
Beyinsizlikleri
yüzünden, körü körüne çocuklarını öldürenler ve Allah'ın kendilerine
verdiği
nimetleri Allah'a iftira ederek haram sayanlar mahvolmuşlardır; onlar
sapıtmışlardır,
zaten doğru yolda da değillerdi. 141. Çardaklı ve çardaksız bağları inşa eden Allah'tır. Tadları çeşitli ekin ve hurmaları, zeytin ve narı birbirine benzer ve benzemez şekilde yaratan O'dur. Ürün verdiği zaman ürününden yiyin, devşirildiği ve biçildiği gün hakkini verin; israf etmeyin, çünkü Allah müsrifleri sevmez. 142. Hayvanları da yük ve kesim için yaratan Allah'tır. Allah'ın size verdiği rızıktan yiyin, şeytana ayak uydurmayın, o size apaçık bir düşmandır. |
|
143. Allah
sekiz cift hayvan yaratmıştır: Koyundan iki ve keçiden iki; de ki: "Iki
erkeği mi, yoksa iki dişiyi mi veya o iki dişinin rahimlerinde bulunan
yavruları mı haram kılmıştır? Doğru sözlü iseniz bana bilgiye dayanarak
cevap verin." 144. Deveden iki, sığırdan iki yaratmıştır; de ki: "İki erkeği mi, yoksa iki dişiyi mi veya o iki dişinin rahimlerinde bulunan yavruları mi haram kılmıştır? Yoksa Allah size bunları buyururken orada mi idiniz?" İnsanları, bilmediklerinden sapıtmak için Allah'a karşı yalan uyduranlardan daha zalim kimdir? Allah, zalim milleti doğru yola eriştirmez. |
|
145. De
ki:
"Bana vahyolunanda, leş, akıtılmış kan, domuz eti ki pistir ve günah
islenerek
Allah'tan başkası adına kesilen hayvandan başkasını yemenin haram
olduğuna
dair bir emir bulamıyorum; fakat darda kalan, başkasının payına el
uzatmamak
ve zaruret miktarını aşmamak üzere bunlardan da yiyebilir." Doğrusu
Rabbin
bağışlar ve merhamet eder. 146. Yahudilere tırnaklı her hayvani haram kıldık. Onlara sığır ve davarın sırt, bağırsak ve kemik yağları hariç, iç yağlarını da haram kıldık. Aşırı gitmelerinden ötürü onları bu şekilde cezalandırdık. Biz şüphesiz doğru sözlüyüzdür. 147. Seni yalanlarlarsa, "Rabbinizin rahmeti geniştir; O'nun azabı suçlu milletten geri çevrilemez" de. |
|
148. Puta
tapanlar, "Allah dileseydi babalarımız ve biz puta tapmaz ve hiçbir
şeyi
haram kılmazdık" diyecekler; onlardan öncekiler de, Bizim şiddetli
azabımızı
tadana kadar böyle demişlerdi. Onlara "Bize karşı çıkarabileceğiniz bir
bilginiz var mi? Siz ancak zanna uyuyorsunuz ve sadece tahminde
bulunuyorsunuz"
de. 149. "Ustun delil Allah'ın delilidir. O dileseydi hepinizi doğru yola eriştirirdi" de. 150. De ki: "Allah'ın bunu haram kıldığına şahitlik edecek şahitlerinizi getirin". şahitlik ederlerse, onlarla beraber olup sözlerini kabullenme; ayetlerimizi yalanlayanların ve ahirete inanmayanların heveslerine uyma; onlar Rablerine başkalarını eşit tutuyorlar. 151. De ki: "Gelin size Rabbinizin haram kıldığı şeyleri söyleyeyim: O'na hiçbir şeyi ortak koşmayın, anaya babaya iyilik yapın, yoksulluk korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin sizin ve onların rızkını veren Biziz, "Gizli ve açık kötülüklere yaklaşmayın, Allah'ın haram kıldığı cana haksız yere kıymayın. Allah bunları size düşünesiniz diye buyurmaktadır." |
|
152. Yetim
malına, erginlik cağına erişene kadar en iyi seklin dışında
yaklaşmayın;
ölçüyü ve tartıyı doğru yapın. Biz kişiye ancak gücünün yeteceği kadar
yükleriz. Konuştuğunuz da, akraba bile olsa sözünüzde adil olun.
Allah'ın
ahdini yerine getirin. Allah size bunları öğüt almanızı in
buyurmaktadır. 153. Bu, dosdoğru olan yoluma uyun. Sizi Allah yolundan ayrı düşürecek yollara uymayın. Allah size bunları sakınasınız diye buyurmaktadır. |
|
154.
Sonra,
iyilik isleyenlere nimeti tamamlamak, her şeyi uzun uzadıya açıklamak,
doğruyu göstermek ve rahmet olmak üzere Musa'ya Kitab'ı verdik.
Rablerine
kavuşacaklarına belki artık inanırlar. 155-57. Bu, indirdiğimiz kutsal Kitap'dır, ona uyun. "Bizden önce iki topluluğa kitap indirildi, bizim onların okuduklarından haberimiz yok" demekten veya "Bize kitap indirilseydi onlardan daha doğru yolda olurduk" demekten sakının ki merhamet olunasınız. şüphesiz o, size Rabbinizden belge, yol gösteren ve rahmet olarak gelmiştir. Allah'ın ayetlerini yalanlayandan ve onlardan yüz çevirenden daha zalim kimdir? Ayetlerimizden yüz çevirenleri, yüz çevirmelerinden ötürü, azabın en kötüsüyle cezalandıracağız. |
|
158. Onlar
kendilerine meleklerin gelmesini mi, yoksa Rabbinin gelmesini mi, yahut
Rablerinden bir takım mucizelerin gelmesini mi bekliyorlar? Rabbinin
bir
takım mucizeleri
geldiği gün, bir kimse daha önce inanmamışsa veya imanıyla bir iyilik
kazanmamışsa,
imanı ona fayda vermez. Onlara: "Bekleyin, doğrusu biz de bekliyoruz"
de. 159. Fırka fırka olup dinlerini parçalayanlarla senin hiçbir ilişiğin olamaz. Onların isi Allah'a kalmıştır, yaptıklarını onlara sonra bildirecektir. |
|
160. Kim
ortaya
bir iyilik koyarsa ona on katı verilir; ortaya bir kötülük koyan ise
ancak
misliyle cezalandırılır; onlara haksizlik yapılmaz. 161. "Şüphesiz Rabbim beni doğru yola, gerçek dine, doğruya yönelen ve puta tapanlardan olmayan Ibrahim'in dinine iletmiştir" de. 162. De ki: "Namazim, ibadetlerim, hayatım ve ölümüm, alemlerin Rabbi Allah içindir. 163. O'nun hiçbir ortağı yoktur; böyle emrolundum ve ben Müslümanların ilkiyim. |
|
164. De ki:
"Allah her şeyin Rabbi iken O'ndan başka bir rab mi arayayım? Herkesin
kazandığı kendisinedir, kimse başkasının yükünü taşıimaz; sonunda
dönüşünüz Rabbinizedir,
ayrılığa düştüğünüz şeyleri size bildirecektir." 165. Verdikleriyle denemek için sizi yeryüzünün halifeleri kılan ve kiminizi kiminize derecelerle üstün yapan O'dur. Doğrusu Rabbinin cezalandırması süratlidir. Şüphesiz O bağışlar, merhamet eder. |
|
Anasayfaya dön | Konulara dön |
Sadakat.Net©İslami web hizmetleri |