Dünyanın haritası değişiyor!
- Ayrıntılar
- Kategori: Tarihi Bilgiler
- Gösterim: 3719
Yolculuk yapmak isteyen herkese şu öğüdü vermek istiyorum: Böyle bir yolculuğa adım atmadan önce 2007 yılına ait ayrıntılı Atlas'ın son sayısına bir göz at! Gitmek istediğin şehir ya da beldenin varlığından emin ol! Hayır sonradan yerin haritadan silindiğini görsen şaşırabilirsin de!!2007 yılı ayrıntılı Dünya Atlası, haritalarda gözle görülür değişiklikler meydana geldiğini gösteriyor.
Bunu dört sene önce Times dergisinden çıkan son sayısıyla karşılaştırdığımızda açıkça görebiliyoruz. Atlası hazırlayan ekip küresel ısınmanın dünya coğrafyası üzerinde ciddi yansımaları olduğunu söylüyor. Öyleki bazı bölgelerde kıyıları yeniden çizmişler bazı coğrafi noktaların yerini değiştirmek zorunda kalmışlar.
Bu trajediye tanık olan Mike Ashourth şöyle diyor: Gözlerimizin önünde cereyan eden çevre felaketlerini görebiliriz, yakın bir gelecekte çok bilinen yerlerin sonsuza dek yok olacağından korkuyoruz." Evet, çok bilinen yerler yokolabilir, peki, suçlu kim? Çevreyi yok eden katil kim? RAKAMLARLA ÇEVRE FELAKETLERİAshourth, Atlasına koyduğu bazı çevre felaketlerini şöyle açıklıyor: Bangladeş gibi bazı ülkelerin sınırları değişti. Deniz seviyesi her yıl 3 metre yükseliyor. Bu da sahil sınırlarına değişiklik olarak yansıyor.Felaketi anlamak ve hasarın boyutunu görmek için gelin beraber şu rakamlara göz atalım:
-Aral Gölü'nün alanı 1967 yılından bu yana %75 daraldı.
1973 ve 2004 yılında Aral Gölü
-Chad Gölü'nün alanı 1963 yılından bu yana % 95 daraldı.
-Uydudan 1972 ve 1987'de Chad gölünün görüntüsü-Ölü Deniz'de su seviyesi 50 yıldan bu yana 25 metre çekildi. -Rio Grande,ABD'deki Colorado ve Irak'taki Dicle nehirleri her yaz kuruyor.-Hwang Ho (Sarı Irmak) suları artık denize dökülemiyor. Halbuki Çin'deki en uzun nehirdir.Bazen suyu denize ulaşamıyor.Bu yüzden sahilde bazı değişiklikler yapmak gerekiyor.-Bangladeş sahilleri deniz tarafından aşındırıldığı için çekiliyor.-Afrika'daki Klimanjero dağının zirvesinde bulunan buzlar yüzyıl öncesine göre %80 azalmıştır.-Pasifik Okyanusunda bulunan bazı adalar deniz tarafından yutuluyor. Hatta tamamen su altında kalma tehlikesiyle karşı karşıyadır: Kiribati, Marshall, Tokilao ve Vanata adaları gibiATLAS'IN YENİSİTimes şimdiye kadar yayınladığı 12 atlasta 20.000 değişiklik yapmak zorunda kaldı. 544 sayfadan oluşan kitapta 3500 kadar isim değiştirildi, demografik ve sosyal bilgiler gibi yeni ayrıntılar girildi.Son sayıda yapılan değişiklikler arasında, haritada "abandoned" yani "terkedilmiş" kelimesiyle anlatılan hayalet şehirler de vardır. Bu şehirler arasında Montserrat'ta bulunan ve 1995'ten 1997 yılına kadar devam eden volkanik patlamalar sonucu halkın terkettiği Plymouth şehri de vardır. Bir diğeri de altın maden ocaklarından biri olan ABD'deki Bubi ve Nairobi'deki Elmas zengini Kolmanscob şehirleridir.Atlas ayrıca lehçe farklılıklarına da azami dikkat gösterdi. Haritada bazı ülkelerin isimleri değişik hecelerle yazıldığı görüldü.DÜNYA KENTLEÞMENİN İÞGALİ ALTINDADünya nüfusunun demografik oluşumunda da devasa değişiklikler meydana geldi. Nüfus gittikçe şehirlere doğru kaymaktadır. Atlasın ilk sayısının yayınlandığı 1895 yılından bu yana ilk defa şehir nüfusu köy nüfusunu geçti. Rakamlarda bunu görebiliriz:-2030 yılına kadar her 5 kişiden 3'ü şehirde yaşıyor olacak. Þehirlerde yaşayan nüfus 1970 yılında 1.3 milyar kişi iken 2030 yılında 4.9 milyar kişiye ulaşacaktır.-2010 ve 2030 yılları arasında yalnız Afrika ve Asya, şehirlerde yaşamak isteyen her 6 kişiden 5'ini barındıracaktır.-1950 yılında sadece New York 10 milyonluk bir nüfusa sahipti. Ancak şimdiden Dünyada 18'den fazla şehir bu nüfus oranını yakalamıştır. -2015 yılına kadar 22 yeni şehrin 10 milyon ve üstü nüfusa sahip şehirler arasına girecek-1950 yılından bu yana ve 100 yıldır nüfusun Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerine yöneldiğini görüyoruz. Hâlbuki son elli yılda nüfus daha az gelişmiş ülkelere doğru kayıyor.AYDINLIK YÖNLERAtlas sadece üzücü haberleri vermiyor bize, aynı zamanda sevindirici haberler de veriyor:-Irak'ta Ahvar bölgesinde geniş bir alanda sular tekrar çıkmaya, coğrafya yeniden yeşermeye başladı. Hâlbuki Devrik lider Saddam Hüseyin burayı tamamen kurutmuştu.-Dünya topraklarının %30'u seracılık gibi nedenlerle koruma altına alındı. Böylece dünyada 107.000 bölge koruma altına alınmış oldu.-2004-2005 yılları arasında rüzgardan üretilen enerji miktarı %20 arttı.-Suları çekilen Aral Gölünün sularının gölün dışına çekilmemesi ve gölün içindeki su oranının yükselmesi için bir baraj inşa edildi. -Unesco dünya kültür mirası ve tabiat varlıkları listesine 22 yeni yer ekledi. Aralarında Sidney Operası gibi yerlerin de bulunduğu bu listedeki yer sayısı 851'e yükseldi. İÇ KARARTICI YÖNLER-Mercan kayalıkların %40'ı tamamen yok oldu ya da son dönemlerde çözüldü.-Her yıl tropikal ormanların % 1'i yani 1.23 milyon km'lik bir alan tarımsal alan oluşturulmak için yok ediliyor.
-Pasifik Okyanusunda bulunan Tofalo adasının her yıl düşen seviyesi 5 metreye kadar düşmüştür. Kim bilir belki günün birinde haritadan tamamen silinir.
Rihap Abdulmuhsin / Dünya BülteniNotlar ve Kaynaklarhttp://news.yahoo.com/s/afp/20070903/sc_afp/britainenvironment_070903102436http://www.smh.com.au/news/environment/new-times-atlas-displays-effectsof-climate-change/2007/09/03/1188783122863.htmlhttp://www.timesonline.co.uk/tol/news/uk/science/article2378308.ece
