Mektubat-ı Rabbani-Tam Metin Tercümesi-Abdülkadir Akçiçek-Çile Yayınları-1979
273.Mektup
- Ayrıntılar
- Kategori: Mektubat-ı Rabbani
- Gösterim: 7040
273. Mektup
MEVZUU : Salike lâzım olan odur ki:
a) Başka tarikatlara iltifat etmeden, şeyhinin yolunda sabit ve müstakim
bulana.
b) Hilafı zuhur eden rüyalara itibar etmemeli ki; onlar düşman Şeytandandır.
Bu münasebetle bazı hususların beyanı..
***
NOT : İMAMI RABBANİ Hz. bu mektubu, Mirza Hüsameddin Ahmed'e yazmıştır.
***
Bir âyet-i kerime meali:
�
«Allah'a hamd olsun ki: Bizi buna kavuşturdu. Allah bize hidayet etmeseydi: biz
buna kavuşamazdık. Rabbımızın resulleri gerçeği getirdi.» (7/43)
Onlara salâtların en tamamı; selâmların ise, en faziletlisi olsun.
***
Kerem olarak, bu Hakir'in ismine gönderilen iltifat sahifesi gelmece, sürür ve
neşe hâsıl oldu.
Allah-ü Taâlâ. sizleri hayırlı mükâfatlarla mükâfatlandırsın.
***
O mektuba, şu cümleler dere edilmiştir:
Semağı men etmekte her nekadar mübalağa ile durulmuş ise de; bu mevlid
dinlememeyi dahi tazammun eder. Zira o: Naat olan kasideler ve naat olmayan
şiirlerden ibarettir. Pek Aziz Kardeş Mir Muhammed Nırman'a mevlid dinlemeyi
tok etmek ağır geliyor; keza burada mevcud olan bazı arkadaşlarada.
Şunun için ki: Onlar Resulûllah efendimizi rüyada görmüşler o dahi, cidden
mevlid meclisinden razıdır. Dolayısı ile, onlara bu işi terk cidden zor
gelmektedir.
Ey Mahdum,
Eğer rüyalara itibar ve uykularda beliren hallere itimad olsaydı; müridlerin
şeyhlere ihtiyaçları kalmazdı. Tarikatlar arasında, herhangi bir tarikat?
seçmek dahi abes olurdu. Bu durumda her mürid rüyada gördüğü vakıaya ne muvafık
ise onu yapardı. Uykusunda ne bulduysa onu işlerdi. Amma bu uykular ve rüyalar,
ister şeyhinin tarikatına muvafık olsun; isterse olmasın. İster ona göre hoşnut
olunan bir şey olsun; isterse olmasın..
***
Anlatılan mana takdirince, şeyhlik ve müridlik silsilesi batıl olmaktadır. Her
heves sahibi dahi, kendi hali ile müstakil olur: kendi tavrı ile istibdad
kurar.
Halbuki, sadık müridin yanında, bin tane sadık rüyanın: şeyhi varken, yarım
arpa kadar bir itibarı olmaz.
Mürşidin huzur devletine karşı: rüşdünü bulan talip yanında rüyalar, manasız
düşler meyanında sayılır. Onlardan hiç birine iltifat, etmez.
Şeytan kuvvetli bir düşmandır; onun fendinden müntehi olanlar dahi emin
olamazlar. Daima, onun mekrinden korkar; çekinirler. Müptedilere ve
mutavassıtlara ne diyebiliriz?.
Bu babda netice söz şu ki:
Müntehiler mahfuzdur; Şeytan'ın sultasından dahi masundurlar. Amma, müptediler
ve mutavassıtlar böyle değildir. Bunların rüyaları itimada müstahak ve inad
Şeytan'ın mekrinden dahi mahfuz değildir.
Burada şöyle bir şey sorulabilir:
�
Resulûllah S.A. efendimizin görüldüğü rüyalar doğrudur.
Şeytanın dahi mekrinden ve keydinden mahfuzdur. Bir hadis-i şerifte de
belirtildiği gibi, Şeytan onun suretine giremez. Durum böyle olunca, mevzuumuz
olan rüya doğrudur ve Şeytan'ın mekrinden mahfuzdur.
Bunun için şu cevabı veririm:
�
Fütuhat-ı Mekkiye Sahibi Muhyiddin b. Arabi (Allah sırrının kudsiyetini
artırsın.) Bilhassa Medine-i Münevvere'de medfun bulunan Resulûllah S.A.
efendimizin suretine Şeytanın giremeyeceğini anlatmış ve girememenin o surete
mahsus olduğunu söylemiştir.
Mutlak olarak, hangi suret olursa olsun: Şeytan'ın onun suretine giremeyeceği
hükmüne cevaz vermemiştir.
Kaldı ki: Bu sureti teşhis etmeye imkân yoktur. Onun sahibine salât ve selâm
olsun. Bilhassa, onun rüyada teşhisi cidden pek zordur. Bu durumda, nasıl
itimada hak kazanır?.
Resulûllah S.A.. efendimizin mahsus suretine Şeytan'ın giremeyeceğini kabul
etmezsek; amma hangi suret olursa olsun gireceğine de cevaz versek, ki:
Ulemanın çoğu da bu manaya zahib olmuştur.
Ve Resulûllah S.A. efendimizin yüksek şanına dahi bu münasiptir.
Yine de deriz ki:
�
Bu suretten hükümleri almak, razı olunanı ve razı olunmayanı anlamak müşkil
işlerdendir. Zira, mümkündür ki: Şeytan Lain arada vasıtalık edip vakıanın
hilâfına vakıa gibi göstere.. O rüyayı göreni de, iştihaba ve iltibasa düşüre..
Bunu dahi, Resulûllah S.A. efendimizin ibare ve işaretini, kendi ibare ve
işareti ile karıştırsa.. Nitekim, bu mana üzerine bir rivayet vardır. Şöyle
olmuştu:
�
Bir gün, Resulûllah oturmuştu. Ona ve âline salât ve selâm.
Kureyş'in ileri gelenleri ve küfür ehlinin başları da yanında idi. Ashabdan da
çokları orada bulunuyordu.
Bu sırada, Resulûllah S.A. efendimiz Necm suresini okudu. Onların batıl
putlarını anlatmaya gelince; Resulûllah S.A. efendimizin kıraatma; Şeytan,
onların batıl putlarının medhi üzerine bazı kelimeler zammetti. O şekilde ki:
Orada bulunanlar, Resulûllah S.A. efendimizin kendi kıraati sandılar. Asla, bir
ayırd etme yolu bulamadılar.
Bunun üzerine, Kâfirler sevinip şöyle dediler:
�
Muhammed bizimle musalaha etti; putlarımızı övdü.
Orada bulunan, Müslümanlar buna şaşırdılar.
Resulûllah S.A. efendimiz dahi, Şeytan'ın kelâmına muttali olamadı; sordu:
�
«Vaki olan nedir?.»
Ashab dahi, durumu kendisine arz etti:
�
Şu fıkralar, sizin kelâmınız meyanında zuhur etti.
Bunun üzerine, Resulûllah S.A. efendimiz mahzun oldu. Akabinde Cebrail geldi;
vahiy ile şu beyanı yaptı;
�
O kelâm, İlka-i Şeytanî'dir.
Bu suretle şu âyet-i kerimeleri de getirdi:
�
«Biz senden evvel hiç bir resul, hiç bir nebi göndermedik ki o, (bir şey) arzu
ettiği zaman şeytan onun dileği Hakkında ille (bir fitne meydana) atmış
olmasın. Nihayet Allah, şeytanın ilka edeceği (o fitneyi) giderir, iptal eder.
Yine Allah âyetlerini sabit (ve mahfuz) kılar. Allah (her şeyi) Hakkıyle
bilendir, tam hüküm ve hikmet sahibidir.» (22/52)
�
«(Allah'ın buna müsaade buyurması) şeytanın (meydana) atacağı (fitneyi)
kalblerinde bir maraz bulunanlara, yürekleri katı olanlara bir imtihan
(vesilesi) yapmak içindir. Hiç şüphe yok ki o zalimler (haktan) uzak bir ayrılık
(ve muhalefet) içindedirler.» (22/698)
�
«Bir de bu, kendilerine ilim verilenleri onun (Kur'ân'ın) muHakkak Rabbinden
(gelen) bir gerçek olduğunu bilib de ona (tam) iman etmeleri ve kalblerinde tam
bir itminan hâsıl olması îçindir. Şüphesiz ki Allah, (o suretle) iman edenleri
doğru bir yola iletir.» (22/54)
�
«Küfr (-ü iman) edenler ise kendileri o saat ansızın gelinceye, yahut kısır bir
günün azabı çatıncaya kadar ondan (Kur'ân'dan) yana mütemadi bir şey içinde
kalırlar.» (22/55) (1)
Şeytan, batıl kelâmını, Resulûllah S.A. efendimizin kıraati esnasında; kendisi
hayatta ve ayık halinde ve ashabın huzurunda ilka ettikten sonra; hem de,
Resulûllah S.A. efendimizin kıraatından ayırd edilemeyecek bir şekilde., bu
durumda, o rüyanın Şeytan tasarrufundan mahfuz, onun telhisinden masun olduğu
nereden bilinsin?. Hem de, Resuiüllah S.A. efendimizin vefatından sonra., hem
de uykuda., hem de duyguların muattal kaldığı bir demde.. Kaldı ki o zaman,
şüphe ve iltibas mahallidir; sair insanların görüşü . olmadan, tek görüşlü
kalmak vardır.
Şöyle bir cevap dahi verebiliriz:
�
Resulûllah S.A. efendimiz, bu amelden razıdır. Nitekim medhedilen dahi
medhedenlerden de razı olur. Bu mana ela, kaside okuyanların ve dinleyenlerin
zihninde yerleşir ve hayallerine nakş'olur.
Bu durumda caiz olur ki: Rüyada görülen bu suret, o hayallerine nakş'olan suret
ola.. Ve, o görülen rüya hakikat olmaya.. Şeytanın temessülü dahi olmaya..
Bu rüyalar ve vakıalar, zahirine ve hakikatına dahi hamledilmiş olabilir. Bu
da, bir şahsın gördüğü rüyasında, gördüğünün aynısını görmüş olur. Meselâ: Bir
kimse, rüyada Zeyd'in suretini görmüş olur ki; onun bu gördüğü Zeyd'in
hakikatidir. Orada murad olan mana budur.
Üstte anlatılan olduğu gibi, zahirinden sarf-ı nazar edip teviline ve tabirine
de hamledilebilir. Meselâ: Bir kimse, Zeyd'in suretini görmüş olabilir; amma
bundan murad olunan mana Amr'dir; bunun sebebi de ikisi arasında bulunan
münasebettir.
Durum yukarıda anlatıldığı gibi olunca, nasıl bilinir ki: Arkadaşların gördüğü
rüya, zahirine hamledilmiştir; tevil için, ondan sarf-ı nazar edilmemiştir.
Sonra., niçin caiz olmasın ki: O rüyalar tabire muhtaç ola ve murad olan mana
dahi bu ola.. Şeytan'ın temessülü olmadan, bir başka işlerden kinaye olmadığı
niçin caiz olmasın?.
Hülâsa: îtibar dayanağı rüya üzerine olmamalıdır. Çünkü eşya, hariçte
mevcuddur. Çalışmak lâzımdır ki: Eşya zahirde görüle.. Zira. itimada şayan olan
da budur. Bunda tabire dahi yer yoktur. O şey ki, hayal âleminde görülür;
rüyadır ve hayaldir.
***
Uzun bir süredir ki: Arkadaşlarımız orada, kendi durumlarına ve görüşlerine
göre muamele ederler. Tercih bağı da ellerindedir.
Mir Muhammed Nu'man'a gelince; onun için, inkıyaddan başka kurtuluş yolu
yoktur.
Bir engel işi emredildikten sonra, yapılmaması gereken işten bir göz açıp
kapayıncaya kadar imtina edip duraklama olursa.. Sübhan Allah'a sığınmak
gerek..
Gözetiyoruz: Kime kaçacaklar ve kime sığınacaklar?.
***
Fakir'in bu işte mübalâğa ile durması, ancak tarikatına muhalefet sebebi
iledir. Amma bu muhalefet, ister semağ olsun; isterse raks.. İster mevlid
okumak olsun; isterse kaside sıralamak..
Her tarikat için, has matlabına bir vusul yolu vardır. Bu mutavassıt tarikatın
has matlabına vusul yolu ise., bu gibi işleri terk etmeye bağlıdır.
Her kim de ki, bu tarikatın matlabına bir taleb vardır; ona düşer ki: bu
tarikata muhalefetten içtinab ede.. Başka tarikatların matlabları onun
görüşünde yer tutmaya.. Bu manada Hace Bahaeddin Nakşıbend (Allah sırrının
kudsiyetini artırsın) şöyle dedi:
�
Ne bir işi yapıyoruz; ne de inkâr ediyoruz..
Bunun açık manası şudur:
�
Biz bu işi yapmıyoruz; çünkü, bize has olan tarikata muhaliftir. Amma onu inkâr
da etmiyoruz; çünkü başka meşayihlerce o iş yapılmıştır.
Bu manada bir âyet-i kerime:
�
«Herkesin ona çevirdiği bir yüz ciheti vardır.» (2/148)
***
Eğer Firuzabad'da bu Tarikat-ı Aliyye'ye muhalif bir iş çıkarsaki orası: Bizim
gibi fukaranın (yani: dervişlerin) bir sığınağı ve melceidir: zuafa sayılan
erbab-ı mütabaatın önderi zatların makamdır; o zaman, biz fukaraya (dervişlere)
elbette ıstırabı mucib olur. Mahdum-u Kiram dahi, Muhterem babalarının
tarikatını korumaya kalkmaya en haklı olanlardır. Nitekim, Allah sırrının
kudsiyetini artırsın Hace Ahrar'ın çocukları dahi; muhterem babalarının
tarikatına tağayyür arız olduktan sonra onu korumaya kıyam ettiler. Yani: Onun
vefatından sonra.. Onu tağyir etmek isteyenlerle mücadele ettiler. Bu durum
sizin de kulağınıza gelmiştir inşaallah.
***
Hazret-i Şeyhimizin meşrebini yazarken, tatlı sert olduğum; yazıyorsunuz.
Evet., onun ilk hallerinde, bazı işlere karşı suhulet gösterdiği olmuştu. Bunun
sebebi de onun, melâmiliğe meyilli oluşu idi; onu tercih eden tarafı vardı. O
yolu tercih ettiği için, bazı işlerde azimeti terki irtikâp etmişti. Amma, son
demlerinde, bu işlerden kaçındı; hiç melâmiliği anmadı.
***
İnsaf nazarı ile bakıp düşünsünler: Eğer Hazret-i Şeyhimiz şu günlerde hayatta
olmuş olsaydı; bir meclis ve cemiyet kursaydı: sanıyorlar mı ki, bu işten razı
olurdu ve bu cemiyeti güzel sayardı?. Yoksa, bunları hiç kabul etmez miydi?.
Bu Fakir'in yakini o ki: Bu manaya cevaz vermez; inkâr ederdi.
Fakirin maksadı bildirmektir; ister kabul ediniz, ister kabul etmeyiniz.
Bu işten dolayı, bizden yana ne bir sıkıştırma olur; ne de münakaşa..
Eğer mahdumlar ve orada bulunan arkadaşlar, bu vaziyeti devam ettirip
dururlarsa., onların sohbetinden bizim için, mahrumiyetten başka bir şey
olmaz..
Bundan daha fazla ne yazayım?.
Evvel âhir selâm..
