Anadolu'nun Özel Bayram İkramları-3
- Ayrıntılar
- Kategori: Lezzet ve tarz
- Gösterim: 2433
SAKARYA’DA İNCİR UYUTMA TATLISI Sakarya’da bayrama özgü yöresel yemek ve tatlılar arasında, ilçelere göre değişen alışkanlıklara rağmen keşkek, dartılı keşkek, kıvrım baklava, üre tatlısı, lokum ekmeği ve incir uyutma tatlısı yöresel yemek ve tatlılar olarak bayram sofralarını süslüyor. Osmanlı kültürünün izlerini taşıyan mutfağıyla tanınan Sakarya’da vezir parmağı, kemalpaşa tatlısı, şambaba, şekerpare, tel kadayıf, güllaç ve sütlacın yanı sıra, incir uyutması, kuşburnu tatlısı, uhut tatlısı, kıvrım baklava taraklı da sofralardaki yerini alıyor.İncir uyutma tatlısının tarifini ev hanımı Kadriye Güven (67) şöyle anlattı:
“Önce inciri bir tabağa küçük küçük doğrarız. Daha doğrusu dörde bölebiliriz. Yapacağımız miktara göre sütün miktarını ayarlayıp ayrıca kaynatırız. Þekerini ilave ettikten sonra incirlerin üzerine dökeriz. Daha sonra tabağın ağzını kapatarak sobanın kenarında bir beze sararak yaklaşık 5 saat bekletiriz, yani uyuturuz. Böylelikle incir uyutması servise hazır hale gelmiş olur.” Kaynarca yöresinde bayramda konuklara ikram edilecek yemeklerin başında, ilçeye özgü tadıyla dartılı keşkek geliyor. Sütün kaymağının biriktirilip kızartılmasıyla elde edilen dartı, keşkek ve yemeklerde sos olarak kullanılıyor.
VAN’DA DA EV BAKLAVASI BAYRAM TATLILARININ VAZGEÇİLMEZİ
Van’da bayramlarında sofralarda, ayran aşı, Grut aşı, Þile, Keledoş, Sengeser, Murtuğa, Kurut köftesi, Üzüm aşı, Cılbır, Ekşili, Ciğer köftesi, Van baklavası, Van pastası, İşbabyan, Kavut, Paluza, Çömlek yahnisi yerini alır. Van’da da ev baklavası bayram tatlılarının vazgeçilmezidir. Bayramdan bir gün önce hazırlanan baklavalar, bayram sabahı dökülen şerbetin ardından ikrama hazır hale getirilir.
ZONGULDAK’TA UÐMAÇ ÇORBASI
Zonguldak’ta yöresel yemekler kent merkezlerinde unutulmaya yüz tutmuş olsa da Ramazan Bayramı’nda özellikle kırsal kesimlerde hazırlanan beyaz baklava, mısır keşkeği, yağlı hoşaf, sirkeli köfte, pelvaza, ekşili köfte, kabak gözlemesi ve uğmaç çorbası bayram sofralarını süslemeye devam ediyor. Su böreği, kabaklı börek, bazlama, çizleme, kömeç ekmeği, tarhana çorbası, pide türleri, malay, cevizli ev makarnası ve mısır ekmeği gibi yiyecekler yörenin unlu ürünlerden yapılan yemekler arasında bulunuyor. Bölgede bayramların geleneksel tatlısı beyaz baklava, yumurta, yoğurt, süt, margarin, ceviz içi, nişasta, un ve limonun yanı sıra şeker, su ve tuz kullanılarak yapılıyor.
KARABÜK’ÜN VAZGEÇİLMEZİ HOÞMERİM
Karabük mutfağı ile ilgili olarak yapılan araştırmalarda saptanan 100’den fazla yemek çeşidi, özellikle Ramazan ve Kurban Bayramı gibi özel günlerde özenle hazırlanarak sofralarda yerini alıyor. Perohi, gözleme, Safranbolu bükmesi, kuyu kebabı, kara mancar, yaprak dolması, ev makarnası, bandırma, sini çöreği, çullu börek, bazlama, su böreği, ev baklavası, safranlı zerde, höşmerim ve haluşka kente sofraları süsleyen yöresel yemekler arasında bulunuyor.
Her zaman taze satılan helva çeşitleri ile fındıklı, fıstıklı, güllü ve safranlı çeşitleri bulunan Safranbolu lokumları da bayramlarda evlerin vazgeçilmezleri arasında yer alıyor. Geleneksel yemeklerden perohi, un, su, yumurta ile hazırlanırken, höşmerim için un ve yumurta harmanlanıp, pembeleşinceye kadar yağda kavruluyor. Ocaktan inmesine yakın içine dövülmüş ceviz konularak biraz daha kavrulup bir kaba alınarak üzerine ılık şeker şurubu konularak servis yapılıyor.
BARTIN’IN PİRİNÇLİ MANTISI
Kentleşme sürecinin beslenme kültürünü de değiştirdiği, geleneksel mutfağın hemen hemen unutulmaya yüz tuttuğu Bartın’da da yöresel yemekler bayram gibi özel günlerde sofralardaki yerini alıyor. Geleneksel olarak hamur işi, sebze yemekleri ve balığın beslenmenin temel noktalarını oluşturduğu kentte, pirinçli mantı, yumurtalı ısbut, pumpum çorbası ve tatlı olarak kabak burması bayram da ikram edilen yiyecekler arasında ilk sırayı alıyor. Bayram tatlısı olarak ikram edilen kabak burması un, yumurta, tatlı kabak, ceviz içi, margarin, şeker ve yarım limon kullanılarak yapılıyor.
ANTALYALILARIN BAYRAM TATLARI
Antalyalılar da bayrama özel yemekler, tatlılar ve börekleri şimdiden hazırlamaya başladılar. Ilıman iklimi ile her çeşit sebze ve meyvenin yetiştiği bir şehir olan Antalya’da, Girit göçmenlerinin yoğun olarak yaşaması nedeniyle ot ağırlıklı Giritli yemekleri ön plana çıkıyor. Antalya yöresindeki tatlılar da başka yörelerden farklılıklar gösteriyor. Bayramlarda da tüketilen Antalya ve çevresine özgü bazı yemekler şöyle: Kapama: Mısır unu, taze çökelek ve yağdan oluşan bir yöre yemeğidir. Pilavla beraber pişirilir. Mıhlı: Çocukların sevdiği yemektir. Kıyma tereyağında soğanla pişirilir. Her tabağa yağda kızartılmış iki yumurta kırılır.
Çılbır: Yoğurtlu yumurta yemeğidir. Kaynayan suya kırılan yumurtalar pişince kevgirle alınarak sarımsaklı yoğurda katılır. Üzerine kızartılmış kırmızı biber dökülür. Borana: Haşlanmış katı yumurtalar sarımsaklı yoğurda doğranır. Üzerine yağ, toz biber ısıtılarak dökülür.
Bumbar: Antalya yemeklerinin en zahmetlisi olan bumbar özellikle genç yaştaki keçilerin bağırsaklarından yapılır. Kuskus yemeği: Antalyalı Arap kökenli kadınlar pilav için hamur hazırlayıp pişirirler. Taze bakla ve bezelye ile pişirilir, yoğurtlanarak üzerine taze tereyağı dökülür.
Keşkek: Mısır dövmesidir. Yahnisi, ayranlısı, yağlısı, sütlüsü, yoğurtlusu ünlüdür.
Alafaşı: Doğal otlardan yapılan bir yemek türüdür. İlibada, ebegümeci gibi tarla bitkilerinden yapılır.
Kölle: Buğday, fasulye, nohut, bakla kaynatılır. Kırmızı biber, karabiber, tuz eklenir. Üzerine ceviz ve badem ezmesi eklenerek yenir.
Yoğurtlu saç kavurma: Parça et sacda iç yağı ile kızartılır, üzerine yoğurt dökülür. Domates civesi: Tencereye doğranmış soğan, patlıcan, biber, yağ, tuz, domates 15 dakika kavrulur. Daha sonra pirinç ilave edilir. Karıştırılmadan bir süre daha pişirilir. Ateşten indirilmesine yakın sarımsak, nane, fesleğen konur. Sıcak olarak servis yapılır.
Kokaşka: Tepside yufkalı kavuk yemeğidir. Göleviz: Patatese benzeyen yumru köklü yerel bir bitki olan Göleviz’den yapılır.
ANTALYA BÖREK ÇEÞİTLERİ
Sini böreği: Sacda hazırlanan, kıyma ve soğanla pişirilen börek çeşididir.
El Böreği: Papatya şeklinde, içerisine kıyma koyularak hazırlanan elde yapılmış yufkadır. Kapaklı: Balkabağı ile yapılan bir börek çeşididir.
Samsıra: Susam ve pekmezin ocakta kaynatılması ile elde edilir. Darı bazlaması: Mısır unundan yapılan hamur, iyice yoğrulduktan sonra normal büyüklükte açılır ve kızgın saç üzerinde birkaç defa alt üst edilerek pişirilir.
Ziyare: Kendine has özel mayalanmış hamurdan yapılan, el içi büyüklüğünde, değişik şekillerdeki bir nevi yumuşak ekmektir. Ovmaç: Yufka ekmeklerin kırıntılarından yapılır.
HELVALAR
Antalyalılar çeşitli helvalar hazırlarlar. Bunların başında irmik, tahin, keten, un helvaları gelir. Helvanın yanında çeşitli tatlılar da bayram için evlerde hazırlanır.
Höşmerim: Peynir, un, kaymak, süt, tereyağ ve şekerden yapılır.
Kabak tatlısı: Bal kabağı ve ceviz ile yapılır. Tepsi tatlıları: Kadayıf, baklava, saraylı, tahinli, kadın göbeği, saray lokması, ekmek kadayıfı gibi tatlı çeşitleridir.
Öküz helvası: Üzüm veya keçi boynuzu pekmezinden yapılan helva çeşididir.
Katmer: Üstüne bol şeker dökülerek yenir.
Fıtır: Hamurdan börek gibi yapılır. İçine kaymak ve şeker konulur.
Nerede o bayramlar denilen bayramlar eskilerde mi kaldı? Yoksa çocuklar için bayramlar hala eski bayramlar tadında mı? El öpülüp kahveler ikram edilirken arkadan sunulan tatlılar, bayram sofrasında elden ele gezen zeytinyağlılar, ne zamandan beri yemediğiniz içli köftelerden yayılan mis gibi kokular... Belki de bayramı bayram yapan bu tatlardı....
NTVMSNBC
kadincakararinca.com
