Fıkıh Köşesi
MÜTEVATİR-SAHİH HADİS MESELESİ
- Ayrıntılar
- Kategori: Fıkıh Köşesi
- Gösterim: 7044
Soru: "Birkaç arkadaş; haftanın belirli günlerinde toplanıp, sahih hadis mecmualarından sünneti öğrenmeye gayret ediyoruz. Mütevatir veya meşhur hadislerin; birbirine zıt hükümleri ihtiva etmeleri, sünneti farklı anlamamıza sebep oluyor. (...) Arkadaşlar ile aramızda çözemediğimiz iki meseleyi size yazmaya karar verdik. (...) Mütevatir sünneti inkar eden kimse ile meşhur bir hadisi inkar eden kimse arasında bir fark var mıdır? Müslümanların yetmiş üç fırkaya ayrılacağını haber veren hadis-i şerif sahih midir?"
CEVAP: Ameller, niyetlere göre mahiyet kazanır. Mütevatir bir sünneti; Resul-i Ekrem (sav)'i yalanlamak niyetiyle inkar eden kimse, bu niyeti sebebiyle kafir olur. Zira mütevatir sünnet, bizzat Resul-i Ekrem (sav)'den işitilmiş mesabesindedir. Zaruri ilmi ifade eder. Mütevatir sünneti inkar, küfürdür.(1) Bir mükellef; meşhur bir hadis-i şerif'i (ravilerinden şüphe ettiği için veya yanlış bir tevil sonucunda) inkar ederse, tekfir olunmaz. Hevalarına uyarak bu fiili işleyenlere "ehl-i bid'at" denilir. Dürri'l Muhtar'da, "Bid'at, Peygamber (sav)'den malum ve meşhur olan şeyin aksine itikad etmektir. Fakat bu inat sebebiyle değil, bir nevi şüphe iledir. Bizim kıblemize dönenlerden hiçbiri bid'at sebebi ile tekfir edilemez"(2) hükmü kayıtlıdır. Mütevatir sünneti inkar eden kimse ile meşhur bir hadis-i şerif'i reddeden kimse arasındaki fark budur. Müslümanların yetmiş üç fırkaya ayrılacaklarına dair hadis-i şerif, farklı rivayet zincirleri ile onüç ayrı sahabeden rivayet edilmiştir. Bazı muhaddislere göre "aziz" bazılarına göre "meşhur" bir hadistir. Mütevatir değildir. Hadis-i şerif, kütüb-i sitte'de (dört sünen'de) yer almıştır. Hadisin metni şudur: "İsrailoğulları yetmişiki fırkaya ayrıldılar. Benim ümmetim ise yetmişüç fırkaya ayrılacaktır. Bunlardan biri müstesna, hepsi cehenneme girecektir" buyurulmuştur. Sahabe-i Kiram, "O müstesna fırka hangisidir ya Resulallah?" diye sorunca, Peygamber Efendimiz (sav), "Benim ve ashabımın yolunda olan cemaattir"(3) cevabını vermiştir. Meselenin özü budur. Birbirimize dua edelim.
(1) İmam Abdülaziz El Buhari- Keşfu'l Esrar- İst.: 1307 C: 3, Sh: 688 vd. Ayrıca Molla Hüsrev- Mir'at El Usul Şerhu Mirkat El Vüsul- İst.: 1308 C: 2, Sh: 8.
(2) İbn-i Abidin- Reddü'l Muhtar Ale'd Dürri'l Muhtar- İst.: 1982 C: 2, Sh: 409.
(3) Sünen-i İbn-i Mace- İst.: 1401 C: 2, Sh: 1322 Had. No: 3993. Ayrıca Sünen-i Tirmizi, Sünen-i Ebu Davud ve Sünen-i Darimi.
