'Üç tunç tas has hoş hoşaf' nasıl yapılır?
- Ayrıntılar
- Kategori: Lezzet ve tarz
- Gösterim: 2020
'Ramazan sofralarının baş tacı içeceği ne?' diye sorsak, hemen hepimiz hoşafı ilk sırada sayarız. Çünkü o bizim en hoş geleneksel içeceğimizdir.
Ramazan ayı boyunca evlerimizden eksik olmadığı gibi düğünlerde ve bayramlarda ille de pilavla hoşaf isteriz. Kelime olarak 'hoş su' (Hoşâb'tan) anlamına gelen hoşaf; yazın taze, kışın ise kuru meyvelerin su ve şeker ile kaynatılmasıyla elde edilir.
Her zaman söylendiği gibi taze meyvelerden yapılanına komposto, kuru meyvelerden yapılanına hoşaf denmez, her iki hali de aslında bizim kültürümüzde hoşaftır. Yazın erik hoşafı denir, kışın kuru erik hoşafı. Bu haliyle komposto sadece hoşafın alafranga ismi olsa gerek!
Hoşafı hoş kılan bir diğer unsur da kaşıkla yenilen, suyunun içindeki meyve taneleri. Sahurda içeceğiniz bir iki bardak veya kase hoşaf, kan şekeri seviyenizi koruyabilir. Bu mahiyeti bile hoşafı vazgeçilmez kılmaya yeter. Hazır çarşı-pazarda meyve bolluğu yaşanırken sofralarımızı bu içecekten mahrum etmeyelim dedik ve hoşaf hazırlamanın inceliklerini sizinle paylaşalım istedik. Yemek kültürü ile ilgili yazılarından tanıdığımız, Çiya Restoran'ın sahibi Musa Dağdeviren bu konudaki bilgi, deneyim ve araştırmalarını bizimle paylaştı. İşte Dağdeviren'in önerileri:
Bazı meyvelerin tadını artırmak veya aromasını güçlendirmek için içine çeşitli baharatlar katabilirsiniz. Mesela üzüme karanfil, kayısıya limon veya tarçın gibi... Eskilerde olduğu gibi bulabilirseniz çiçek suları (gül, turunç çiçeği, portakal çiçeği, limon çiçeği, papatya) da ekleyebilirsiniz. Ayrıca diyelim ki şeftali hoşafı yapıyorsunuz, soyduğunuz kabukları kaynattığınız suyun içine atarsanız hem renk verir hem de kokusunu yoğunlaştırır. Aynı şekilde ayva, armut, elma, kayısı gibi meyveleri çekirdeğiyle kaynatırsanız koku ve rengini daha çok beğenirsiniz.
Bütün bunların yanında içeceğiniz hoşafta meyve tadını yoğun bir şekilde almak mı istiyorsunuz; şayet kuru meyveden yapacaksanız, bir gece öncesinden suda bekletiyorsunuz. Taze meyveden yapacaksanız da kullanacağınız meyvenin yarısını önceden iyice kaynatıp tülbentten geçiriyor ve bir gece bekletiyorsunuz. Meyvenin diğer kısmıyla beraber tekrar kaynatıyorsunuz.
Pek çok vitamini bünyesinde barındıran meyvelerin içine şeker ve suyun girmesiyle hem hazmı daha kolaylaşıyor hem de daha faydalı hale geliyor. Kuru kayısı hoşafı yüksek ateşe iyi geliyor, kuru üzüm hoşafı aşırı yorgunluk ve bitkinliği gideriyor. Ayva hoşafının ağızdaki yaraları iyileştirdiği biliniyor. Erik hoşafına gelince; idrar söktürüyor, kalbi güçlendiriyor, iştah açıp kan yapıyor ve eklem kireçlenmesine iyi geliyor.
***
Böğürtlen hoşafı
Malzemeler: 1 kilo böğürtlen, 4 su bardağı su, 4 çorba kaşığı şeker (isteğe göre çoğaltılabilir).
Hazırlanışı: Böğürtlenlerin yarısını yoğurun, şeker ilave edilip bir gece bekletin. Sonra tülbentten geçirin. Kalan böğürtlenleri diğer malzemelerle birlikte iyice kaynatın. İçerisine bir çay kaşığı turunç çiçeği suyu eklenirse tadını çok daha güzelleştirir.
***
Kuru kayısı hoşafı
Malzemeler: Yarım kilo kuru kayısı, 4 su bardağı su, 4 çorba kaşığı şeker.
Hazırlanışı: Kayısıyı bir gece önceden ıslatın. Ertesi gün içine kendi çekirdeğini atarak kaynatın.
***
Vişne hoşafı
Malzemeler: 1 kilo vişne, 8-10 bardak su, 8 çorba kaşığı şeker.
Hazırlanışı: Vişnenin yarısını suda kaynatın ve tülbentten geçirerek posasını ayırın. Vişnenin kalan kısmı bu karışıma ve diğer malzemelere eklenerek kaynatılır.
***
Üzüm hoşafı
Malzemeler: Yarım kilo siyah üzüm, yarım kilo beyaz üzüm (çekirdekli), 4 bardak su, 4 çorba kaşığı şeker.
Hazırlanışı: Üzümlerin yarısını az bir suyla kaynatın, ezip tülbentten geçirin. Elde edilen karışıma diğer malzemeler eklenip kaynatın. Kaynarken içine bir tane karanfil (veya limon kabuğu, taze nane veya zencefil) katılırsa hoş bir koku elde edilir.
***
Dutlu badem hoşafı
Malzemeler: 200 gram badem, iki çorba kaşığı (silme) şeker, iki bardak su, 20 adet kuru dut.
Hazırlanışı: Badem çekirdeklerini şekerle beraber iyice dövün. Un haline geldikten sonra su ekleyin ve karıştırın. Üzerine kuru dut serpin.
ZAMAN
DİLEK GÜRAY
