Mehmet Emre Fetvalar

Satıştan vazgeçmek

2502 - Ali Efendi Fetvalarından: "Zeyd, marangoz bulunan Amr'a 'Benim için şu şekilde bir kayık yap' diyerek bir miktar para verse, o da imal ettikten sonra Zeyd'e teslim etse, (daha sonra) Amr pişman olup o kayığı geri alamaz." (H.Ec. 2/21)
2503 - Netice Fetvalarından: "(Aldım-sattım) diye söz kesilmiş bulunan sahih bir satış muamelesinden, iki tarafın (veya bir tarafın) dönmesi caiz olmaz." (H.Ec. 2/13)
Açıklama: Bir malın satıcısı, malını piyasaya arz edip, alıcı ile fiyatta mutabık kalmaları üzerine, aralarında "aldım-sattım" diye akit tamamlandıktan sonra, satış muamelesinden cayamazlar. Zira bu gibi muamelelerde verilen söz, İslâm adına olmaktadır. Caymak, halkın İslâm'a olan güveninin sarsılmasına sebep olur.
2504 - Ali Efendi Fetvalarından: "Zeyd, görmeden satın aldığı şeyi, gördüğünde beğenmese, satışı fesheder." (H.Ec. 2/17)
2505 - Ali Efendi Fetvalarından: "Müşteri tarafından vekil olan şahsın görmesi ile, hıyâr-ı rü'yet sakıt olur." (H.Ec. 2/17)
2506 - Netice Fetvalarından: "Âmâ bulunan Zeyd, vasıf ve açıklama olmadan satın aldığı akarı vasf ve izah olduktan sonra beğenmese, geri verir." (H.Ec.2/17)
Açıklama: Gözü görmeyen kimsede "Hıyâr-ı rü'yet" imkânı olmadığından onun bu noktadaki muhayyerliği, aldığı malın kendisine ve izah edilmesine bağlı olarak kalmaktadır. Âmâ, verilen izahata müsteniden malı beğenmese geri verebilir.
2507 - Netice Fetvalarından: "Vârislerden biri, terekede olan alacağı karşılığında diğer vârislerden miras mallarından bazı eşya satın alsa, muamelesi sahih olup feshedemez."(H.Ec. 2/4)
2508 - Abdürrahim Fetvalarından: "Mirasçı, 'Murisim o malı deliliği sırasında satmıştır' diyerek satılan malı almak istediğinde delil gösterince, müşteri de 'akıllı iken sattı' diye dava edip delil gösteremese, mirasçı, satılan malı geri alır." (H.Ec. 2/14)
2509 - Abdürrahim Fetvalarından: "Karşılıklı rızaya dayalı olarak fesholunan satışta, parayı geri çevirmek ve malı almak lâzım olur." (H.Ec. 2/9)
2510 - Abdürrahim Fetvalarından: "Zeyd, bir kumaşı, bedelinden şu kadar eksiğine kendi rızası ile Amr'a satsa, (sonra kalkıp satışı) feshetmeye güçlü olmaz." (H.Ec. 2/9)
2511 - Feyziye Fetvalarından: "Satışın fasid olmasından dolayı, satıcı ile müşteri satış muamelesini feshetseler, satıcı parayı vermeden malı geri almaya kadir olmaz." (H.Ec. 2/11)
Açıklama: Mal sahibi, aldığı parayı teslim etmedikçe malının kendisine verilmesini isteyemez. Böyle bir fikri ileri sürse, haksız talepte bulunmuş olması sebebiyle, dileği makbul ve geçerli olmaz. Aldığını vermeyen, verdiğini almakta haklı görülemez.

Günün Sözü

"Bir bedevî Resûlullah’a (s.a.v.): ‘Kıyâmet ne zaman kopacak’ diye sordu. Efendimiz: “Kıyâmet için ne hazırladın?” buyurdu. ‘Allah ve Resûlünün sevgisini’ dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber: “O halde sen, sevdiğin ile berabersin.” buyurdu. (Hadîs-i Şerif—Müttefekun aleyh)"
Telif Hakkı © 2024 Open Source Matters. Tüm Hakları Saklıdır.
Joomla!, GNU Genel Kamu Lisansı altında dağıtılan özgür bir yazılımdır.