Reşahat
Hoca Ebu Nasr Parîsa
- Ayrıntılar
- Kategori: Reşahat
- Gösterim: 4163
HOCA EBU NASR PARÎSA
Hoca Muhammed Pârisâ Hazretlerinin oğlu. . Lâkapları Burhaneddin ve Hafızüddin. .
Mevlânâ Câmi «Nefahat» isimli eserinde der ki :
— Hoca Ebu Nasr, şeriat ilminde ve tarikat edepleri bilgisinde babasının derecesindeydi, fakat vücudunu yok etmek ve mevcudunu saçmakta, yani dervişlikte ve cömertlikte babasını geçmişti. Bu hallerini de öyle örterlerdi ki, kendilerinden bir şey öğrenmek isteyen onun bilgi sahibi olduğunu anlayamazdı. Sualleri kendinden cevaplandırmaz, «kitaba baş vuralım!» der ve kitabı neresinden açsa sorulan bahis zuhur ederdi.
Hoca Muhammed Pârisâ Hazretlerinin hizmetine bakanlardan Pîr Halta ismiyle tanınmış bir ihtiyar vardı ki, Hoca Hazretlerine hesapsız hizmetler etmiş ve Ebu, Nasr Pârisâ'ya da yetişip hizmetinde bulunmuştu. Pîr, Ebu Nasr yoluyle Hoca Hazretlerinden şu beyti naklederdi :
Sabırla kanaati kendine yol tut;
Bu derdi huy edinenler elem çekmez.
işte bir gün bu Pîr Halta'yı ortamıza almış, Herat camiinde oturuyorduk. Pîr, Hoca Muhammed Pârisâ ve Ebu Nasr Pârisâ menkıbelerinden bahisler anlatmaktaydı. O sırada öğle ezanı okunmaya başladı. Sohbette bulunanlardan bazıları hemen kalkıp abdest yenilemeğe davrandılar. Bu hali gören Pîr, Hoca Muhammed Pârisâ'dan şu beyti naklettiler :
Namaz kaçırılacak ulursa kazası vardır;
Ama sohbeti kaçırana kaza mümkün değildir.
(NOT : Reşahat müellifi, Şeyh Muhammed Pârisâ bu ölçüyü naklederken ya hikâye düşmekte, yahut ve daha büyük ihtimalle mütercim tarafından maksadı kavranamamış bulunmaktadır. Nakşilik edebine, hiç bir şey mukabilinde hiç bir vakit namaz feda edilemez. Esasen sohbetin merkezi olan mürşid, namaz vakti gelince herkesten evvel edaya teşebbüs eder Sohbetin devamı, olsa olsa, namazın eda sınırları içinde, yani vaktin dolmasına zaman varken mümkündür. Yoksa, namazın kazası var, filân işin yoktur diye insana bir teselli gelecek ve bu teselli boyuna namazı kazaya bıraktırıcı bir ihmale yol açacak olursa, insan nefsânı hazzı yüzünden hakka yüz çevirmiş olur. Bu bakımdan, hiç bir behaya tek vakit namazın kaybedilmesine cevaz vermeyen sımsıkı nakşüik disiplininde böyle tesellilere yer olmadığını ve Hoca Muhammed Pârisâ gibi muazzam bir Nakşilik rüknünün böyle bir inana kasdetmeyeceğini bilmek ve yukarıdaki fıkrayı ihtiyat Kaydiyle ele almak lâzımdır. (N. F. K.)
Hoca Ebu Nasr Pârisâ Hazretlerinin vefat tarihi 865 tir.