İhlas nedir, muhlis ve muhlas kime denir?
- Ayrıntılar
- Kategori: İlimden bir damla
- Gösterim: 4135
İhlâs lûgaten, bir şeyi temizlemek ve saflaştırmak, yabancı maddelerden arındırmak, bir şeyi sadece bir şeye mahsus kılıp başkasını karıştırmamak gibi mânâlara gelir. Hâlis kelimesi de aynı masdardandır.
İslâmî ıstılâhta ise ihlâs, ibâdet ve amellerde sadece Allah rızâsını gözetmek; yaptıklarını sırf Allah Teâlâ emrettiği için, yapmadıklarını da sırf o yasakladığı için yapmamak... Riyâ ve süm‘adan, yani görsünler-duysunlar düşüncesinden uzak olmak... Hakiki bir samimiyet üzere bulunmak... Kısacası, her hâl ve hareketin ölçüsünün Allah rızâsını kazanmak olması demektir.
İhlâsın zıddı, riyâ ve süm‘adır.
Riyâ, yaptığı ibâdetleri-amelleri-hizmetleri insanlar görsün, beğensin veya övsün diye yapmaktır.
Süm‘a ise, yaptığı iyi ve güzel amelleri-hizmetleri insanlara duyurmaktan zevk almak ve bir takım işleri insanlar duysun niyetiyle işlemektir. Halbuki, geçici dünya menfaatleri ve zevklerini gâye edinerek hareket ve amel etmek ihlâsa aykırıdır, taban tabana zıttır.
Muhlis ve muhlâs’a gelince...
Her iki kelime de ihlâs sahibi mânâsınadır. Yani ihlâslı, samimi, dostluğu hâlis, her hâli içten ve gönülden olan kişi demektir. Ancak aralarında şöyle bir fark vardır:
Muhlis çalışarak, mücâdele ve mücâhede ile gayret göstererek ihlâsa ulaşan kişidir. Yani muhlis’in ihlâsı kesbîdir.
Muhlâs da, Allah için seçilmiş tertemiz kişi demektir.
Muhlâs’ın ihlâsı vehbîdir, ona Cenâb-ı Hakk’ın bir inâyet ve ihsânıdır, bağışıdır.
Kısacası muhlis, çalışıp gayret sarf ederek ihlâsı elde eden; muhlâs ise, Cenâb-ı Mevlâ-yi zû’l-Celâl tarafından lûtfen ihlâslı kılınan kul demektir.
sadakat.net
