Soru 1 : Rasulüllah (s.a.v.-’e göre en
kötü düğün yemeği hangisidir?
Cevap : Zenginlerin çağrılıp, yoksulların
davet edilmediği düğün yemeğidir.
Soru 2 : İslam’da çocuk terbiyesinin üç
ana esası nedir?
Cevap : a- Çocuğu zararlı etkenlerin tahribatından
uzak tutmak. (Ahlaksız çevre, kötü arkadaş)
b- Başta anne ve baba olmak üzere tüm büyüklerin iyi örnek olmaları.
c- İyi örnek olmayı, yumuşak olmayı, sevgiyi, saygıyı, hoşgörüyü tatbikatla
öğretmek ve yaşatmak.
d- Tüm verilecek terbiyenin İslam’ın müsaade ve teşvik ettiği ölçüler çerçevesinde
olmalı.
Soru 3 : Çocuk terbiyesinin en etkili ve
zorunlu yaş dönemi hangisidir?
Cevap : 0-6 yaş arasıdır. Çünkü Peygamber
Efendimiz (s.a.v.-’e çocuğunu ilim öğretmek için getiren sahabeye çocuğun
yaşını sorduklarında aldıkları cevap altı yaş olunca Allah’ın Resulü (s.a.v.)
in cevabı: “Geç kalmışsın” olmuştur.
Soru 4 : İnsanın kendi nefsine karşı görevleri
nelerdir?
Cevap : a- Bedenini terbiye etmek. Çünkü:
“Kuvvetli mü’min, zayıf olan bir mü’minden hayırlıdır.”
b- Sağlığı muhafaza etmek. “Ölümden başka her derdin bir devası vardır.”
c- Vücudunu yıpratacak şeylerden kaçınmak.
d- İradeyi kuvvetlendirmek. Hakkı kabul edip, haksızlığı ve zararı ret
etmek ve taklit etmemek.
e- Aklı ve zihni irfan nurlarıyla aydınlatmak.
Soru 5 : Erkeğin hanımına karşı görevleri
nelerdir?
Cevap : a- Onunla güzel geçinmek, onu korumak
ve onu gözetmek.
b- Onun geçim ihtiyaçlarını üstlenmek ve karşılamak.
c- Doğruluk, güzellik ve sadakatten ayrılmamak.
Soru 6 : Kadının erkeğine karşı vazifeleri
nelerdir?
Cevap : a- Kocasının dine uygun emirlerini
yerine getirmek ve ona itaat etmek.
b- Kocasının namus ve şerefini korumak.
c- Bulunduğu hale kanaatkar olmak.
d- İsraftan kaçınmak.
e- Ev hanımı olacak şekilde hareket etmek.
Soru 7 : Evladın ebeveyne (anne ve babaya-
karşı sorumlulukları nelerdir?
Cevap : a- Saygı gösterip itaat etmek.
b- Anne ve babaya karşı “ÖF” bile dememek, onları incitmemek.
c- Onların ihtiyaçları sırasında yanında bulunmak.
d- Kabirlerini ziyaret etmek ve duada bulunmak.
e- Vefatlarından sonra onların dostlarına karşı saygı göstermek, ziyaretlerinde
bulunmak.
Soru 8 : Anne ve babanın çocuklarına karşı
sorumlulukları nelerdir?
Cevap : a- Doğduğunda müslüman ismi koymak.
b- Güçleri nispetinde onları besleyip, büyütmek.
c- Onları İslam’a göre terbiye etmek.
d- İslami ilimleri öğretip, kazanç yollarını göstermek.
e- Onlara fazilet örneği olmak.
f- Dokuz yaşlarında iken yataklarını ayırmak.
g- İbadetlere telkin edip alıştırmak.
h- Akıl baliğ olduktan sonra mümkünse hemen evlendirmek.
Soru 9 : Yüce Allah (c.c.)’dan korkmak,
haram ve şüpheli şeylerden kaçmak ve sakınmaya ne ad verilir?
Böyle olma hali nedir ve böyle olana ne isim verilir?
Cevap : İttika denir. Bu hale Takva, takva
olan kimseye de Muttaki denir.
Soru 10: Utanılacak şeylerden insanı koruyan hale,
güzel huylarla vasıflanmaya ve güzel huylu olmaya ne ad verilir?
Cevap : Edep denir.
Soru 11: İhlas ne demektir?
Cevap : Herhangi bir iş yada ameli güzel
bir niyet, saf bir kalple yapmak ve o işe başka bir şey karıştırmamaktır.
Soru 12: Riya ne demektir?
Cevap : Gösteriş demektir. Bir işi gösteriş
için yada bir maddi yarar maksadıyla yapmaktır.
Soru 13: Tevazu nedir?
Cevap : Kendini büyük görmemek, insanları
hakir görmemek, kendini olduğundan aşağı saymak.
Soru 14: Allah (c.c.)’a güvenmek, kulluk görevini
yaptıktan sonra başarıyı Allah (c.c.)’dan beklemek ve insan gücünün
yetişemediği şeyleri Allah (c.c.)’a bırakıp ümitsizlik ve keder içine düşmemeğe
ne denir?
Cevap : Tevekkül denir.
Soru 15: Hüsnü zan ve Suizan ne demektir?
Cevap : Hüsnü zan: Bir iyiliğin üzerine
inanç beslemeye, güzel düşünmeye denir. Suizan:
Her şeyde bir art niyet aramaya, yanlış düşünüp yanlış yorumlamaya denir.
Soru 16: Dili gereksiz şeylerden koruyup, ihtiyaçtan
fazlasını boş yere konuşmamak haline, malayani denilen faydasız
şeylerle uğraşmak ve ağza her gelen şeyi söylemek gibi hallerden kaçınmaya
ne denir?
Cevap : Hıfz-ı Lisan (Dili korumak) denir.
Peygamberimiz (s.a.v.)’de “Her kim Allah (c.c.)’a ve ahiret gününe iman
ediyorsa ya hayır söylesin yada sussun” buyurmuşlardır.
Soru 17: Utanma, hicap, ar, namus duygularını
çirkin şeylerden nefsin arındırılması, edebe aykırı bir işin ortaya
çıkmasından kalbin duyduğu rahatsızlığa, sıkıntıya ne denir?
Cevap : Haya denir.“Haya imandandır, insanlardan
utanmayan Allah (c.c.)’dan da utanmaz. (Hadis)
Soru 18: Şecaat ne demektir?
Cevap : Yiğitlik, kahramanlık, kalp metinliği,
gerektiğinde tehlikelere atılabilme özelliğidir.
Soru 19: Yapılan iyiliğin kıymetini bilmek, takdir
etmek, söz yada işle memnuniyet göstermeye ne denir?
Karşıtı Küfran-ı Nimet (Nimeti inkardır.)
Cevap : Şükür.
Soru 20: Acıya katlanmak, bedene uygun düşmeyen
hallere telaş göstermeden karşı koymak olan faziletli hale ve başa
gelen belalara “imtihandır” diyerek üzülmeden sonunu beklemeye ne denir?
Cevap : Sabır denir. “Allah (c.c.) sabredenlerle
beraberdir.” (Ayet meali)
Soru 21: Sıla-i Rahim ne demektir?
Cevap : Akrabayı arayıp sormak, kusurlarını
bağışlamak, ihtiyaçlarında yardım etmek, onlarla görüşmek,
sohbet etmek ve ziyaretlerinde bulunmaktır.“Sıla-i Rahim ömrü uzatır”(Hadis)
Soru 22: Müslümanların zihin uyanıklığı haline,
bir şeyi çabukça anlayış kabiliyetine, bir insanın ahlak ve davranışlarını
yüzünden anlamak haline ne denir?
Cevap : Feraset denir. “Mü’minin ferasetinden
sakının. Çünkü o,Allah (c.c.)’ın nuru ile bakar” buyrulmuştur.
Soru 23: Kanaat nedir?
Cevap : Kısmete rıza göstermek, israftan
kaçıp orta bir halde hareket etmektir. “Kanaat tükenmez bir hazinedir”
(Hadis)
Soru 24: Danışmak, bir işin hayırlı olup olmadığını
anlamak için uygun görülen kimselerle görüşüp fikirlerini almaya ne denir?
Cevap : İstişare- Müşavere denir. “Müşavere
eden zarar görmemiştir” (Hadis)
Soru 25: Söz gezdirmek, koğuculuk yapmak, bir
kimse aleyhine söylenen sözleri bir kötülük maksadı ile o kimseye
ulaştırmak gibi yapılan çirkin huya ne denir?
Cevap : Nemime denir. “Koğucu olan (söz
taşıyan- cennete giremez.(Hadis)
Soru 26: Müslümanların kalbinde zerre kadar dahi
bulunsa cennete girmelerine mani günah nedir?
Cevap : Kibir.
Soru 27: Kibirin tersi olan kelimedir. Kendini
olduğundan aşağı göstermek manasınadır. Alçak gönüllülüktür. Böyle olan
kişiler kendisinden aşağı olan kişileri küçük görmezler ve akranları arasında
büyüklenmezler. Her şeyi ben bilirim,
en iyi ben bilirim demezler. Hatta bazen toprak gibi mütevazi olurlar.
İnsanı olgunlaştıran ve topluma sevdiren bu
güzel huyun adı nedir?
Cevap : Tevazu.
Soru 28: Mal, mülk Allah (c.c.)’ındır. Kulun elinde
bulunan ve ölmeyecek gibi biriktirdiği her şey bir imtihan vasıtasıdır.
Kul elindeki bu imkanları, kendisi ve diğer insanlar için en faydalı şekilde
kullanmakla yükümlüdür.
Böyle davranmayan kimseyi ne Allah (c.c.), ne de kullar sever. Allah (c.c.)’ın
kendisine verdiği mal ve mülk
emanetinin hakkını vermemiş olur. Cömertlik göstermemek İslam’ın kınadığı,
tasvip etmediği kötü huyu kul
kazanmış olur. Cömert insan hem Allah (c.c.)’a yakın, hem cennete yakın,
hem de insanlara yakındır.
Aynı zamanda cehennemden de uzaktır. Kötü huylu insansa Allah (c.c.)’dan,
cennetten, insanlardan uzak,
cehenneme yakındır. Hem ferdi, hem de içtimai zararları olan bu kötü huyun
adı ve yine İslam’da hoş görülmeyen
bunun aksi huyun adı nedir?
Cevap : Cimrilik ve İsraf (Savurganlıktır).
Soru 29: Müslümanların eş, dost, akraba ve yakınlarını,
hatta memleketlerini ziyaret etmesi, görmesi, ilgi ve alaka kurması
anlamına gelir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.)’in bu konu ile ilgili çok
hadisleri olup, bu iş yapıldığı zaman
müslümanların cennete gireceklerini müjdelemiştir. İslam alimleride yapılması
gereken bu hareketin vacip,
terkininde haram olduğunu söylemişlerdir. İslam ıstılahında bu güzel işe
ne ad verilir?
Cevap : Sıla-i Rahim.
Soru 30: İkiyüzlülük ve ara bozuculuğa ne ad verilir.
Cevap : Nifak.
Soru 31: Aksıran bir müslümanın “Elhamdülillah”
demesi gerekir. Buna göre yanında bulunan müslüman ne demesi gerekir?
Cevap : Yerhamükellah demesi gerekir.
Soru 32: Başkalarının evine gireceğimiz zaman
öncelikle hangi kurallara dikkat etmemiz gerekir?
Cevap : a- Selam veririz, b- Adımızı söyleriz,
c- Sıfatımızı söyleriz, d- Künyemizi bildiririz. |