Sultan Mehmed Reşad, otuzbeşinci padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. Sarayda iyi bir eğitim alarak yetişti. İyi Farsça öğrenmiş, tarih kitapları okuyarak Türk tarihini iyi incelemişti. Devlet idaresini teslim alıncaya kadar, dört padişah dönemini yaşamış, önemli deneyimler kazanmıştı. Osmanlı Sultanları içinde en yaşlı şehzade olarak, 65 yaşında padişah olmuştu.
İktidarı teslim aldığında, Osmanlı Devleti meşrutiyetle idare ediliyordu. Yani sultan yetkilerini seçilmiş bir Meclis ile paylaşıyordu. Sultan Reşad ağabeyi II. Abdülhamid döneminde, I. Meşrutiyet ve II. Meşrutiyetin ilan edilmesini yaşamıştı. Ülkenin içinde bulunduğu siyasî çekişmeler, İttihat Terakki Partisi’nin tutumu, ağabeyinin sürgüne gitmesine sebep olmuştu. Yakın çevresine “ben işe karışacak olursam, biraderin suçu ne idi?” diyerek, devlet işlerine fazla karışmadığını ima ediyordu. Ülke ise en zor günlerini yaşıyordu. İttihat Terakki Partisi Meclis’te çoğunluğu bulunmasına rağmen, sorunlar karşısında yetersiz kalıyordu. Ekonomik durum düzeltilemediğinden borçlanmalar devam ediyordu.
Bu tarihlerde Anadolu, Batı Devletleri’nin ve Rusya’nın çıkarlarının çatıştığı bir coğrafî alan olmuştu. İtalya hepsinden önce davranıp, Trablusgarb’ı kendine bağlamak için askerî harekete geçmiş, kısa bir süre sonrada oniki adayı ele geçirmişti. Yüzyılın sonunda kurulan Karadağ ve Sırbistan ise Bulgarlarla da anlaşıp Balkan Savaşı’nı başlatarak, Edirne-Çatalca’ya kadar gelmişlerdi. Devlet, II. Balkan Savaşı ile durumunu kurtarmış ve işgalcileri Edirne sınırları dışına çıkarabilmişti. Barış görüşmeleri tamamlanmadan I. Dünya Savaşı başlamış, Osmanlı Devleti de Almanya’nın yanında savaşa katılmıştı.
Belki de tarihimizin en önemli dönüm noktası Kasım 1914 savaşa katılmamız ile 30 Ekim 1918 Mondros Mütarekesi’nin imzalanması arasında geçen zaman sürecidir. Savaşa Osmanlı İmparatorluğu adına İttihat Terakki Partisi ileri gelenleri Cemal, Talat ve Enver Paşalar karar vermişlerdi. Savaş sırasında devletin adı “İstanbul Hükûmeti” olmuştu. 3 Kıtaya yayılan İmparatorluk sadece İstanbul ve çevresindeki alanda sıkışıp kalan küçük bir coğrafi bölgenin içinde iktidar gücü oluşturabilmişti.
Sultan Mehmed Reşad, orta boylu, açık tenli, mavi gözlü, kır sakallı ve biraz topluca idi. Kendisini iyi yetiştirmiş, nazikliği ve terbiyesi ile çevresinin ilgisini çekmiştir. Çok hassas bir yapıya sahip olup, kendisine hizmet edenlere de nazik davranırdı. Çok kuvvetli bir hafızası vardı. Yaşına göre kitap ve gazeteleri gözlüksüz okuyabilirdi.
27.04.1909 | II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesi. V. Mehmed’in (Mehmed Reşad) Padişahlığı. |
05.05.1909 | Tevfik Paşa’nın istifası, Hüseyin Hilmi Paşa’nın sadareti. |
28.12.1909 | Hilmi Paşa’nın istifası, Roma Elçisi Hakkı Bey’in sadareti. |
19.01.1910 | Çırağan Yangını. |
01.04.1910 | Arnavutluk isyanı. |
03.07.1910 | Rumeli’de bulunan kilise ve okullarla ilgili kanunun kabulü. |
29.07.1910 | Bağdad demiryolu hakkında Osmanlı-İngiliz görüşmeleri. |
19.08.1910 | Bağdat ve İran demiryolları hakkında Alman-Rus Anlaşması. |
03.1911 | İtalya’nın
Osmanlı Devletine harp ilânı. Arnavutluk’daki Katoliklerin ayaklanması. |
05.06.1911 | Sultan Reşad’ın Rumeli gezisi. |
06.1911 | Arnavutluk isyanının bastırılması. |
28.07.1911 | İtalya’nın Trablusgarp ve Bingazi’den Osmanlı kuvvet ve yönetiminin çekilmesi hakkında ültimatomu. |
23.08.1911 | Fas hakkında Alman-Fransız anlaşması. |
29.09.1911 | Hakkı
Paşa’nın istifası, Said Paşa’nın sadareti. İtalya’nın Osmanlı Devleti’ne harp ilanı. Babıâli’nin büyük devletlere başvurusu, Trablusgarp işine karışmamaları isteği. |
01.10.1911 | İtalyanların Trablusgarp ablukası. |
23.10.1911 | Rusların Boğazlar üzerinde istekleri. |
31.10.1911 | Babıâli’nin İngiltere’ye ittifak önerisi. |
03.11.1911 | Sırp-Bulgar ittifakı. |
05.11.1911 | İtalyanların Trablusgarp’ı ilhakı kararı. |
04.12.1911 | Türk-Bulgar sınır çatışması. |
16.12.1911 | Hükûmetin “Kanun-i Esasi”nin 35. maddesindeki değişiklik tasarısı. |
25.12.1911 | Trablusgarp işinde Rusya’nın arabuluculuk önerisi. |
29.12.1911 | Trablusgarp işinde Büyük devletlerin arabuluculuk önerisi. |
30.12.1911 | Hakkı Paşa’nın istifası, Said Paşa’nın sadareti. |
01.01.1912 | Said Paşa’nın yeniden sadareti. |
18.01.1912 | Mebusan Meclisi’nin dağıtılması. |
18.04.1912 | Yeni Mebusan Meclisi’nin açılması. |
17.05.1912 | İtalyanların Oniki Ada’yı ele geçirmesi. |
10.06.1912 | Arnavutluk ayaklanması. |
09.07.1912 | Harbiye Nazırı Mahmud Şevket Paşa’nın istifası. |
17.07.1912 | Said Paşa’nın istifası, Sadaretin Tevfik Paşa’ya önerilmesi. |
18.07.1912 | İtalyanların Çanakkale Boğazı’na saldırısı. |
22.07.1912 | Gazi Ahmet Muhtar Paşa’nın sadareti. |
02.08.1912 | Karadağ’lıların sınır üzerine saldırıları |
08.10.1912 | Balkan Harbi’nin başlaması. |
15.10.1912 | Osmanlı-İtalyan barışı (Ouchy Anlaşması) |
29.10.1912 | Gazi Ahmed Muhtar Paşa’nın istifası, Kamil Paşa’nın sadareti. |
01.11.1912 | Sürgünde bulunan Sultan Abdülhamid’in Selânik’den İstanbul’a nakli. |
23.01.1913 | İttihat
ve Terakki’nin darbesi. Kamil Paşa’nın azli, Mahmut Şevket Paşa’nın sadareti. |
30.05.1913 | Balkan Harbi’nin sona ermesi. (Londra barışı) |
11.06.1913 | Şevket
Paşa’nın öldürülmesi, Halim Paşa’nın sadarete geçmesi. İttihat Terakki’nin güçlü iktidar dönemi. |
21.07.1913 | İkinci Balkan Harbi, Edirne’nin düşmandan alınması. |
14.12.1913 | Alman Askeri Islahat Heyeti’nin İstanbul’a gelmesi. |
08.02.1914 | Doğu Anadolu hakkında Osmanlı-Rus Anlaşması. |
15.02.1914 | Alman-Fransız
anlaşması. Osmanlı ülkesindeki çıkar alanlarının belirlenmesi. |
06.03.1914 | Güneybatı Anadolu hakkında İngiliz-İtalyan anlaşması. |
14.04.1914 | Padişah tarafından Meclis-i Mebusan’ın yeniden açılışı. |
25.04.1914 | Doğu Anadolu’ya gelecek iki yabancı müfettişin sözleşmelerinin imzalanması. |
15.06.1914 | Anadolu’da İngiliz-Alman çıkarlarını tespit eden anlaşma. |
28.06.1914 |
Avusturya Veliahdı Arşıdük Ferdinand’ın Saray Bosna’da öldürülmesi. |
28.07.1914 | Avusturya’nın Sırbistan’a harp ilanı. |
01.08.1914 | Almanya’nın Rusya’ya harp ilanı. |
02.08.1914 | Osmanlı-Alman
anlaşması, Osmanlı seferberliği. Meclisi Mebusan’ın süresiz kapatılması. |
03.08.1914 | Almanya’nın Fransa’ya harp ilanı. |
10.08.1914 | Almanya’dan satın alınan, Goben (Yavuz) ve Breslo (Midilli) gemileri Boğazlarda. |
05.09.1914 | Kapitülasyonların kaldırılması kararı. |
09.09.1914 | Alman
harp gemilerinin Osmanlı Donanmasına katılması. Amiral Suşon’un Osmanlı Donanma komutanı olması. |
27.10.1914 | Osmanlı
Donanması’nın Karadeniz’e çıkışı. Ruslarla çatışma. |
02.11.1914 | Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne harp ilanı. |
05.11.1914 | İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı Devleti’ne harp ilanı, İngiltere’nin Kıbrıs’ı ilhakı. |
06.11.1914 | Rus Donanmasının Karadeniz limanlarını topa tutması. |
11.11.1914 | Osmanlı İmparatorluğu’nun I. Dünya Harbi’ne girmesi. |
23.11.1914 | “Cihad-ı Ekber” kararı ve ilanı. |
18.12.1914 | Sarıkamış harekâtı. |
04.01.1915 | Türk Ordusu Romanya’da. |
11.01.1915 | Yeni Osmanlı-Alman anlaşması. |
03.02.1915 | Türk Kuvvetleri Süveyş kanalında. |
19.02.1915 | Çanakkale’ye ilk düşman saldırısı. |
25.02.1915 | Çanakkale’ye ikinci deniz saldırısı. |
02.03.1915 | Çanakkale’ye üçüncü deniz saldırısı. |
04.03.1915 | Çanakkale’ye çıkan İngiliz müfrezesinin geri püskürtülmesi. |
06.03.1915 | İngiliz ve Fransız ortak donanmasının Çanakkale tabyalarına denizden saldırısı. |
18.03.1915 | Çanakkale Zaferi. |
28.03.1915 | İngiliz Donanmasının İzmir’i bombalaması. |
12.04.1915 | Şuabiye (Irak) yenilgisi. |
15.04.1915 | Van’da Ermeni ayaklanması. |
17.04.1915 | Şidak’da Ermeni ayaklanması. |
18.04.1915 | Bitlis’de Ermeni ayaklanması. |
20.04.1915 | Van şehir içinde Ermeni ayaklanması. |
25.04.1915 | İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin Gelibolu kıyılarına asker çıkarmaları. (Gelibolu harekât ve muharebelerinin başlaması) |
09.05.1915 | Gelibolu’da çetin muharebeler. |
19.05.1915 | Arıburnu muharebeleri. |
02.06.1915 | Ermenilerin harp ve harekât sahasından çıkarılmaları kararı. |
08.08.1915 | Conkbayırı muharebeleri. |
09.08.1915 | Mustafa Kemal’in Anafartalar Grup komutanlığı ve Conkbayırı’nı alarak İngilizleri Tuzla gölüne sürmesi, kesin mağlubiyetleri. |
19.08.1915 | İtalya’nın Osmanlı Devleti’ne harp ilanı. |
06.09.1915 | Osmanlı-Bulgar anlaşması. |
21.10.1915 | Osmanlı İmparatorluğu’nun topraklarının taksimi hakkında anlaşmaların başlaması. |
20.12.1915 | Düşmanın Gelibolu’dan (Çanakkale) çekilmeye başlaması. |
03.01.1916 | Sayks-Piko Anlaşması (Anadolu’nun taksimi) |
09.01.1916 | Düşmanın Çanakkale cephesinden çekilmesi. |
01.02.1916 | Veliahd Yusuf İzzeddin Efendi’nin intiharı. |
27.06.1916 | Mekke Şerifi Hüseyin’in isyanı. |
02.06.1916 | Rusların Karadeniz illerini işgali. |
07.1916 | Rusların Gümüşhane ve Erzincan’ı işgali. |
30.08.1916 | Osmanlı Devleti’nin Romanya’ya harp ilanı. |
20.10.1916 | Gizli taksim anlaşmalarına İtalya’nın katılması. |
02.11.1916 | Babıâli’nin Paris ve Berlin andlaşmalarının kaldırması. |
03.11.1916 | Mustafa Kemal’in Vestan’ı Ruslar’dan geri alışı. |
07.12.1916 | İngiltere’nin Türkiye’yi yok etme kararı. |
12.12.1916 | Osmanlı ve Müttefiklerinin barış önerileri. |
03.02.1917 | Said Halim Paşa’nın istifası, Talat Paşa’nın sadareti. |
11.03.1917 | Bağdad’ın düşman eline geçmesi. |
03.1917 | Rusya’da devrim ve ayaklanmalar. |
04.1917 | Amerika’nın İtilâf Devletleri yanında harbe katılması. |
01.07.1917 | Yunanistan’ın Osmanlı ve Müttefiklerine karşı harp ilânı. |
07.11.1917 | Aile kararnamesi’nin kabulü. |
08.11.1917 | Güney cephesinde geri çekilme. |
11.1917 | Rusya’da Bolşevik iktidarı. |
04.12.1917 | Osmanlı-Rus ateşkesi. |
15.12.1917 | Brest-Litovsk görüşmelerinin başlaması. |
10.02.1918 | II. Abdülhamid’in ölümü. |
12.02.1918 | Doğu
Anadolu’da ordunun ilerlemesi. Rusların işgal bölgelerinden çekilmeleri. |
13.02.1918 | Erzincan’ın kurtuluşu. |
24.02.1918 | Trabzon’un kurtuluşu. |
27.02.1918 | Kars, Ardahan ve Batum’un geri alınması. |
03.03.1918 | Brest-Litovsk barış antlaşması. |
13.03.1918 | Erzurum’un kurtuluşu. |
07.04.1918 | Van’ın kurtuluşu. |
03.07.1918 | V.
Mehmed Reşad’ın ölümü. VI. Mehmed Vahdettin’in Padişah oluşu. |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
28 |
29 |
30 |
31 |
32 |
33 |
34 |
36 |
Anasayfaya dön | Konulara dön |
Sadakat.Net©İslami web hizmetleri |