Farklı ictihad ve farklı hadisler Ateistlerle çeşitli sapıklar, farklı
ictihadlar ve farklı hadis-i şerifleri bahane ederek İslamiyet’e saldırıyorlar.
Allahü teâlâ (Resulüme
uyun) buyuruyor. Resulü de, rahmet ve kolaylık olması için farklı
hükümler bildirmiştir. Onun dindeki her sözü vahiydir. Ona uymak için,
onun vârisleri olan âlimlere uymak lazımdır. Bir hak mezhebe uyan âlimlere
uymuş olur. İctihad seviyesine yükselen âlim, ictihad yapar. İctihadında
yanılsa bile sevap alır. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki: (Müctehid, ictihadında hata ederse bir, isabet ederse
iki sevap alır.) [Buhari] Hatası bile sevap olan âlimlerin böyle farklı ictihadları bir
rahmettir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Âlimlerin
farklı ictihadları rahmettir.) [Beyheki] Farklı ictihadından dolayı bir âlim, öteki âlimin ictihadının
yanlış olduğunu söylemez, söyleyemez. Çünkü Mecellede (İctihad ictihadla nakzedilemez) buyuruluyor.
(Madde 16) Farklı ictihadlar rahmet olduğu gibi, hadis-i şeriflerin farklı
olması da rahmettir. Resulullah efendimiz, Müslümanlara rahmet olması
için farklı hükümler bildirmiştir. Eğer tek hüküm olsaydı, mezhepler
hasıl olmazdı. Kıyamete kadar, dünyanın her yerinde, her mevsimde, her
şartta tek bir nizam olur, Müslümanların halleri, yaşamaları
güçleşirdi. İmam-ı Şarani hazretleri, farklı ictihadların ve farklı
hadis-i şeriflerin rahmet olduğunu bildirmek için koca bir
kitap yazmıştır. Kitabına Mizan
ismini vermiştir. Bu kıymetli eserinde birbirine zıt görünen hadis-i
şeriflerin hikmetlerini açıklamıştır. Peygamber efendimiz, bazı emirleri zata mahsus [kişiye özel]
olarak bildirmiştir. Mesela, erkeklere ipek yasak olmasına rağmen, Hz.
Zübeyr ve Hz. Abdurrahman için,
ipek giymelerine izin vermişti ve bu izin yalnız bunlara mahsustu. Hz.
Arfece’ye de, altın burun takmasına izin vermişti. Bu hüküm
umuma şâmil [genele geçerli] değildi. Bazı izin vermeler de, her ne
kadar o şahsa ise de, herkes için geçerli idi. Bazıları da yalnız izin
verilen şahsın durumunda olanlara mahsustu. Mesela hasta ise, secde
edemeyene, ima ile kıl buyurmaları gibi. Bazılarına
da zor işleri yapmasına izin verirlerdi, o da kuvveti yerinde olanlar
içindi. Böylece birbirinden farklı birçok hadis-i şerif meydana çıkmıştır.
İmam-ı Şa’rani, bunları teşdid ve tahfif olarak ayırmıştır. Farklı sahih hadis-i şeriflerden
bazıları şöyledir: (Kan aldırmak
abdesti bozmaz.) [Beyheki] (Hanefi hariç, üç mezhepte böyledir.) (Akar kan
abdesti bozar.) [Beyheki, D.Kutni] (Hanefi’de
böyledir.) (Burnu kanayan
abdest alsın.) [Beyheki] (Hanefi’de böyledir.) (İmamın kıraati,
cemaatin kıraatidir.) [Hatib]
(Hanefi’de böyledir.) (Fatihasız
namaz olmaz.) [Buhari] (Şafiilerin ameli böyledir.) (Zekerine
dokunan erkeğin abdesti bozulur.) [Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] (Maliki’de
böyledir.) (Zekerine
dokunan erkeğin abdesti bozulmaz.) [Ebu Davud,Tirmizi, Nesai] (Hanefi’de
böyledir.) (Fercine
dokunan kadının abdesti bozulur.) Beyheki] (Şafii’de böyledir.) (Abdestte,
ağzı ve burnu yıkayın.) [Beyheki] (Sadece Hanbeli’de farzdır.) (Ağzı ve
burnu yıkamak sünnettir.) [Müslim] (Hanbeli hariç diğer üç mezhepte sünnettir.) (Deve eti
yemek abdesti bozar.) [Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] (Hanbeli’de böyledir.) (Besmelesiz
abdest olmaz.) [Ebu Davud, Tirmizi, Beyheki, Hakim] (Hanbeli’de böyledir.) (Ateşte ısınmış
bir şeyi yiyip içmek abdesti bozar.) [Müslim, Ebu Davud, İbni Mace,
Tirmizi, Nesai] (Dört mezhebin ameli böyle değildir.) (Denizin
hayvanları helaldir.) [Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] (Hanefi hariç, 3 mezhepte
böyledir.) |
Anasayfaya dön | Konulara dön |
Sadakat.Net©İslami web hizmetleri |