Farklı ictihad ve farklı hadisler Ateistlerle
çeşitli sapıklar, farklı ictihad ve farklı hadis-i şerifleri bahane
ederek İslamiyet’e saldırıyorlar. Allahü teâlâ (Resulüme uyun) buyuruyor. Resulü de, rahmet ve kolaylık olması için
farklı hükümler bildirmiştir. Onun dindeki her sözü vahiydir. Ona uymak
için, onun vârisleri olan âlimlere uymak lazımdır. Bir hak mezhebe uyan
âlimlere uymuş olur. İctihad seviyesine yükselen âlim, ictihad yapar.
İctihadında yanılsa bile sevap alır. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Müctehid, ictihadında hata ederse bir, isabet
ederse iki sevap alır.) [Buhari] Hatası bile sevap olan âlimlerin böyle farklı ictihadları Allahü teâlânın bir rahmetidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Âlimlerin farklı ictihadları rahmettir.)
[Beyheki] Farklı
ictihadından dolayı bir âlim, öteki âlimin ictihadının yanlış olduğunu
söylemez, söyleyemez. Çünkü Mecellede (İctihad ictihadla nakzedilemez) buyuruluyor. (Madde 16) Farklı
ictihadlar rahmet olduğu gibi, hadis-i şeriflerin farklı olması da rahmettir.
Resulullah efendimiz, Müslümanlara rahmet olması için farklı hükümler
bildirmiştir. Eğer tek hüküm olsaydı, mezhepler hasıl olmazdı. Kıyamete
kadar, dünyanın her yerinde, her mevsimde, her şartta
tek bir nizam olur, Müslümanların halleri, yaşamaları güçleşirdi.
İmam-ı Şarani hazretleri, farklı ictihadların ve farklı hadis-i şeriflerin
rahmet olduğunu bildirmek için koca bir kitap yazmıştır. Kitabına Mizan ismini vermiştir. Bu kıymetli eserinde birbirine zıt görünen
hadis-i şeriflerin hikmetlerini açıklamıştır. Peygamber efendimiz, bazı
emirleri zata mahsus [kişiye özel] olarak bildirmiştir. Mesela, erkeklere
ipek yasak olmasına rağmen, Hz. Zübeyr ve
Hz. Abdurrahman için, ipek giymelerine izin vermişti ve bu izin
yalnız bunlara mahsustu. Hz. Arfece’ye de,
altın burun takmasına izin vermişti. Bu hüküm umuma şâmil [genele geçerli]
değildi. Bazı izin vermeler de, her ne kadar o şahsa ise de, herkes
için geçerli idi. Bazıları da yalnız izin verilen şahsın durumunda olanlara
mahsustu. Mesela hasta ise, secde edemeyene, ima ile kıl buyurmaları
gibi. Bazılarına da zor işleri yapmasına izin verirlerdi, o da kuvveti
yerinde olanlar içindi. Böylece birbirinden farklı birçok hadis-i şerif
meydana çıkmıştır. İmam-ı Şarani, bunları teşdid
ve tahfif olarak ayırmıştır. Farklı
sahih hadis-i şeriflerden bazıları şöyledir: (Kan aldırmak abdesti bozmaz.) [Beyheki] (Hanefi hariç, üç mezhepte böyledir.) (Akar kan abdesti bozar.) [Beyheki, D.Kutni] (Hanefi’de böyledir.)
(Burnu kanayan abdest alsın.) [Beyheki] (Hanefi’de böyledir.) (İmamın kıraati, cemaatin kıraatidir.)
[Hatib] (Hanefi’de böyledir.) (Fatihasız namaz olmaz.) [Buhari] (Şafiilerin ameli böyledir.) (Zekerine dokunan erkeğin abdesti bozulur.)
[Ebu Davud,
Tirmizi, Nesai] (Maliki’de böyledir.) (Zekerine dokunan erkeğin abdesti bozulmaz.)
[Ebu Davud,Tirmizi, Nesai] (Hanefi’de
böyledir.) (Fercine dokunan kadının abdesti bozulur.)
Beyheki]
(Şafii’de böyledir.) (Abdestte, ağzı ve burnu yıkayın.) Beyheki] (Sadece Hanbeli’de farzdır.) (Ağzı ve burnu yıkamak sünnettir.) [Müslim] (Hanbeli hariç diğer üç mezhepte sünnettir.) (Deve eti yemek abdesti bozar.) [Müslim, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai]
(Hanbeli’de böyledir.)
(Besmelesiz abdest olmaz.) [E.Davud, Tirmizi, Beyheki, Hakim]
(Hanbeli’de böyledir.) (Ateşte ısınmış bir şeyi yiyip içmek
abdesti bozar.) [Müslim,
Ebu Davud, İbni Mace, Tirmizi, Nesai] (Dört mezhebin ameli böyle değildir.) (Denizin hayvanları helaldir.) [E.Davud, Tirmizi, Nesai] (Hanefi hariç, 3
mezhepte böyledir.) |
Anasayfaya dön | Konulara dön |
Sadakat.Net©İslami web hizmetleri |