Tefekkür etmenin önemi
Tefekkürün dindeki yeri
nedir? CEVAP Tefekkür, dinimizde
önemli bir ibadettir. Tefekkür, günahlarını, mahlukları ve kendini düşünmek
Allahü teâlânın yarattığı şeylerden ibret almaktır. Kur’an-ı kerimde
iyiler övülürken buyuruluyor ki: (Onlar ayakta iken, otururken, yanları üstüne yatarken hep
Allahı anarlar, göklerin ve yerin yaratılışını inceden inceye düşünürler.
“Ey Rabbimiz, sen bunları boşuna yaratmadın. Sen
[boş, manasız şeyler yaratmaktan] münezzehsin.
Bizi Cehennem azabından koru” derler.) [Al-i İmran 191] Hadis-i şeriflerde de
buyuruldu ki: (Allahın azameti, Cennet ve Cehennem hakkında bir an tefekkür,
bir geceyi ihya etmekten iyidir.)
[Ebuşşeyh] (Tefekkür, ibadetin yarısıdır.) [İ. Gazali] (Tefekkür gibi kıymetli ibadet yoktur.) [İbni Hibban] (Biraz tefekkür, bir sene [nafile] ibadetten kıymetlidir.) [K. Saadet] (“Göklerin ve yerin yaratılışında, gece ile gündüzün birbiri
ardından gelişinde [uzayıp kısalmasında]
akıl sahipleri için elbette ibret
verici deliller var” [Al-i İmran 190.] âyeti varken nasıl ağlamayım? Bu âyeti okuyup da tefekkür etmeyene yazıklar
olsun!) [İ. Hibban] (Allahın yarattıkları üzerinde düşünün, zatı hakkında düşünmeyin!) [Beyheki] (Sükutu tefekkür, bakışı ibret olup çok istiğfar eden kurtuldu.) [Deylemi] Tefekkür, insanı bilgili
eder. Bilgili olan da amel eder. (Vehb
bin Münebbih) Tefekkür, iyilik ve
kötülüğünü gösteren bir aynadır. (Fudayl
bin Iyad) Allahın azametini düşünen
insan, Ona isyan edemez. (Bişr-i
Hafi) Tefekkür zekayı açar.
(İmam-ı Şafii) Dünyayı düşünmek, ahirete
perdedir. Ahireti düşünmek, gafletten kurtarıp hikmet konuşturur. (Ebu Süleyman Darani) Her fırsatta Allahın
yarattıklarını tefekkür etmelidir. Mesela eline bakmalı. Parmakları
olmasaydı, bir şeyi tutup alması ne kadar zor olurdu. Yahut parmakları
hiç kıvrılmasaydı, eller hiç olmasaydı, gözümüz olmasaydı, gözümüz başka
yerde olsaydı, halimiz nasıl olurdu? Tırnağın devamlı büyüdüğü gibi,
dişlerimiz de büyüseydi ne olurdu? Dişlerimiz kemikle beraber olsaydı,
çürüyünce nasıl çekilecekti? Saç uzadığı halde, kaşın ve kirpiğin uzamadığını
düşünmeli. İnsan kavak gibi büyüyüp gitseydi, ne olurdu? Bitkilerin,
meyvelerin yaratılışını, yıldızların, gezegenlerin bir ahenk içinde
oluşunu düşünmeli. Bunları ne kadar mükemmel yarattığı için Allahü teâlâya
hamd etmeli! Böylece insanın imanı da kuvvetlenir. Fakat devamlı bunlarla
uğraşıp da kendine gereken fıkıh bilgisini ihmal etmek ise çok tehlikelidir. Tefekkür, dört türlü
olur: 1- Allahın mahluklarındaki
güzellik ve faydaları düşünmek, Ona inanıp Onu sevmeye sebep olur. 2- Onun vâd ettiği
sevapları düşünmek, ibadet yapmaya sebep olur. 3- Onun bildirdiği
azapları düşünmek, Ondan korkmaya, kötülük etmemeye, günahtan kaçmaya
sebep olur. 4- Onun nimetlerine,
ihsanlarına karşılık, nefsine uyarak günah işlediğini, gaflet içinde
yaşadığını düşünmek, Allahtan utanmaya sebep olur. Allahü teâlâ, yerlerde
ve göklerde bulunan mahlukları düşünerek ibret alanları sever. Hz. Musa’nın ümmetinden
biri, 30 sene ibadet eder, bir bulut kendisine gölgeler. Bir gün bulut
gelmez, güneşte kalır. Annesi, (bir günah işlemişsindir) der. Çocuk,
(Hayır, günah işlemedim) der. Annesi, (Göklere, çiçeklere bakıp da Yaratanın
azametini düşünmediysen, bundan büyük hata olur mu?) der. |
Anasayfaya dön | Konulara dön |
Sadakat.Net©İslami web hizmetleri |