Kaderi bilmeyenler (Trafik kazası kader değildir. Ülkenin kaderini
değiştireceğiz. Eceli gelmeden öldü) gibi şeyler söyleniyor. “İnsan,
yaratılışında boyunun uzunluğu ve saçının renginde kadere hükmedemez.
Fakat hür iradesiyle yaptığı işlerde kaderin rolü olmaz”, “Emr-i ilahi
gelmeden intihar eden, takdir-i ilahiyi değiştirdiği için Cehennemlik
olur” deniyor. Kimisi, “Kader utansın” diyerek suçu kadere yüklüyor.
Kimi de, “İnsan kaderini kendi çizer” diyor. Bunlar doğru mudur? CEVAP Bunların hepsi yanlıştır. Kaza ve kader konusu
çok ince mesele olduğu için, birçok âlimin ayağı kaymış ve çeşitli bid'at
fırkaları meydana çıkmıştır. Âlimlerin bile dalalete düştüğü bu konularda,
kaderden bahsetmek uygun olmaz. Sadece nakil yapılır. Peygamber efendimiz
de, (Kaderden bahsedilince susunuz)
buyuruyor. (Taberani) Her Müslümanın, Amentü’deki esasları tasdik ettikten sonra, işlediği günahlardan mesul
olduğunu bilmesi kâfidir. Eceli gelmeden kimse ölmez. Trafik kazasında
veya vurularak ölen de; eceli gelerek, kaderi ile ölmüştür. Yani öldürülen
veya kazada ölenin ömrü ortadan kesilmiş olmaz. O anda eceli gelmiştir,
yani ömrü biterek ölmüştür. Her insanın bir tek eceli vardır. Mutezile,
(İnsan kendi kaderini kendi çizer. İnsanların işlerine Allah karışmaz)
der. Bu, çok yanlıştır. Kur'an-ı kerimde buyuruluyor ki: (Allah her
şeyin yaratıcısıdır.) [Zümer 62] (Hayrı, şerri, imanı, küfrü de yaratan
Allah’tır.) [Beydavi] (Sizi de,
yaptığınız işleri de yaratan Allah’tır.) [Saffat 96] (Allah, onların
işlediklerini ve işleyeceklerini bilir.) [Bekara 255]
(Allah her
şeyi bilir.) [Hucurat 16] (Yaratan,
sinelerde olanları da bilir. Yaratan hiç bilmez mi?) [Mülk 13,14]
Allahü teâlâ ezelî ilmi ile, kullarının yapacakları işleri
bilir. Eğer Allah, yarattıklarının ne yapacağını bilmezse, bilmeyenden
ilah olamaz. İlahın her şeyi bilmesi, her şeye gücü yetmesi gerekir.
Bilmeyen, gücü yetmeyen, muhtaç olan, ölebilen ilah olamaz. Allah herkesin
ne yapacağını bilir. Cebriyye fırkası da, (Allah her işi zorla yaptırır.
İnsan kaderine mahkumdur. Hiç kimse, işlediği günahtan mesul değildir)
der. Bu da çok yanlıştır. Herkes yaptığından mesuldür. İyilik eden mükafatını,
kötülük eden cezasını görür. Zerre kadar hayır ve şer işleyen, karşılığını
alır. (Tekvir 14, Zilzal 7,8) İyi kimse, iyilik yapmak isterse, Allahü teâlâ, irade edip
yaratır. Böyle kimseden hep iyilik meydana gelir. Kötü kimse, kötülük
yapmak isteyince, Allahü teâlâ da irade eder ve yaratır. Böyle kimse,
iyilik yapmak istemediği için bundan hep kötülük hasıl olur. İnsan irade-i
cüziyyesini kullanarak iyilik yaratılmasını isterse sevap, kötülük yaratılmasını
isterse günah kazanır. İnsan günah işlerse cezasını, sevap işlerse mükafatını
görür. İnsan yaptığı işleri kendi yaratmıyor. İrade-i cüziyye ile yapılan
işlerin yaratıcısı yani hayrın ve şerrin yaratıcısı Allahü teâlâdır.
Hayrın ve şerrin Allah’tan olduğunu inkâr etmek, “İntihar eden takdir-i
ilahiyi değiştirir” demek küfürdür. Allahü teâlâ, onun intihar edeceğini
elbet bilir. (Yaratan hiç bilmez mi) buyuruyor. Allah’ın
verdiği ömrü kimse değiştiremez. Allahü teâlâ buyurdu ki: (Allah’ın
tayin ettiği vade gelince, artık o ertelenmez.) [Nuh 3,4]
(Ölümü Allah’ın
iznine bağlı olmayan hiç kimse yoktur.) [Al-i İmran
145] (Sizi yaratan,
sonra ölüm zamanını takdir eden ancak Odur.) [Enam 2]
(Her ümmetin
bir eceli vardır, gelince ne bir an geri kalır, ne de bir an ileri gider.) [Araf 34] |