Matbaanın gelişi

Matbaanın Türkiye’ye gelişinin gecikmesine müslümanların sebep olduğu söyleniyor. Doğrusu nedir?

CEVAP

Matbaacılığın Türkiye’ye gelmesinin gecikmesine, kitaplar basılırsa işsiz kalacağından korkan kitap müstensihleri [para karşılığında kitap yazanlar] sebep olmuştur. Bunlar, matbaanın Türkiye’ye gelmemesi için türlü propagandalar yapmışlar, divitlerini bir tabuta koyarak, Babıâli’ye kadar yürümüşler, hatta Matbaacılık dine aykırıdır diye konuşmuşlardır.

Bu kimselerin dini şahsî menfaatlerine âlet etmek istediklerini gören Osmanlı Padişahı sultan III. Ahmed Han, sadrazamı Damat İbrahim Paşanın da yardımı ile, bu işi kökünden hâlletmek için, İslam dininin en büyük reisi olan Şeyh-ül-İslam’dan matbaacılık hakkında bir fetva talep etmiştir.

O zamanki Şeyh-ül-islam Abdullah Efendi tarafından verilen fetva, Behcetül-fetava isimli kitabında şöyle yazılıdır:

(İlim, fen ve ahlak kitaplarını, matbaada kalıba alarak, az zamanda ve kolaylıkla çok kitap basmak, faydalı kitapların ucuz elde edilmelerine ve her yere yayılmalarına sebep olacağı için, matbaa yapılmasının caiz ve güzel olduğunu bildirir fetva verildi.) [S.262]