Komşuluk
Komşu
hakkının önemi nedir?
CEVAPKomşu hakkı önemlidir. Hadisi şeriflerde buyuruluyor
ki: (Komşuya
da, ana-babaya hürmet eder gibi hürmet etmek gerekir) [Şir’a] (Güzel komşuluk et ki, hakiki mümin olasın) [Tirmizi]
(Komşunun
miras hakkı gibi hakkı vardır, o da komşuluk hakkıdır. Eğer müslüman
ise sende iki hakkı vardır: Biri komşuluk hakkı, biri de müslümanlık
hakkı.)
[İslam Ahlakı]
(Komşu üç türlüdür: Bir hakkı olan, iki hakkı olan üç
hakkı olan komşu. Bir Hakkı olan, akraba olmayan gayr-i müslim komşudur.
İki hakkı olan komşu, Müslüman olan komşudur ki, onun hem Müslümanlık,
hem de komşuluk hakkı vardır. Üçüncü hakkı olan komşu ise, akraba olan
Müslüman komşudur. Bunun hem Müslümanlık, hem akrabalık, hem de komşuluk
hakkı vardır.)
[Ebu Nuaym]
(Komşusuna
üzen, beni üzmüş olur. Bana eziyet eden Allah’a eziyet etmiş olur. Komşusu
ile dövüşen, benimle dövüşmüş olur. Benimle dövüşen Allah ile dövüşmüş
olur.)
[Ebu Nuaym]
(Namaz kılan,
oruç tutan, sadaka veren, fakat dili ile komşularını inciten nice kimseler
vardır ki, gidecekleri yer Cehennemdir.) [Hakim]
Komşuya emr-i maruf yapmamak önemli bir kul hakkıdır. Mesela, alkollü içkilerin,
açık gezmenin haram olduğunu, güler yüz ve tatlı dil ile komşularına
anlatmalı. Komşularının günah işlediklerini görüp de, bana ne diyerek evine çekilen, uygun bir şekilde onlara nasihat etmeyen
ve kendileri ile görüşmeyen, onların Cehennemden kurtulması için yardım
etmeyen mesul olacaktır. Komşuları böyle bir kimseyi, kıyamette Allahü
teâlâya şikayet edeceklerdir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Nice kimse,
kıyamette komşusunun yakasına yapışıp "Ya Rabbi, buna, niçin kapısını bana kapattığını sor.
Niçin elindeki nimetlerden bana da vermedi" diyecektir.) [İsfehani] (Komşun yardım
isterse yardım et. Borç isterse ver. Fakir ise gözet. Hastalanırsa ziyaret
et. İyi şeylerini tebrik et, felaketlerinde sabır dile. Ölünce cenazesine
git.) [Haraiti]
Kötü komşuMüslüman, komşunun sıkıntılarına da katlanır. Ona zararı
dokunmaz. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Komşusu
kötülüğünden emin olmayan kimse, [kâmil] mümin değildir.) [Buhari] (Allah’a
ve ahirete inanan, komşusunu incitmesin!) [Buhari] (Allah ve
Resulünü seven, bunların da kendisini sevmesini isteyen, konuşunca doğru
söylesin, emanete riayet etsin ve komşusu ile iyi geçinsin!) [Beyheki]
(Komşusu,
şerrinden emin olmayan kimse, iman etmemiştir.) [Bezzar] (Kötü komşu,
gördüğü iyiliği gizler, kötülüğü de yayar.) [Taberani] (Komşunun
köpeğini döven, sahibini incitmiş olur.) [İ. Gazali]
(Komşuna
ihsanda bulun ki mümin olasın!) [Tirmizi] (Sıkıntıya
düşen komşusuna yardım edene, sıkıntısını giderene, kıyamette en kıymetli
elbiseler giydirilir.) [Şir’a]
(Komşu hakkı dört taraftan kırk evdir.)
[İ.Hibban] (Kendisinin
iyi mi, kötü mü olduğunu anlamak isteyen kimse, salih komşularının kendisi
hakkında ne dediklerini öğrensin! "iyi" diyorlarsa, Allah
indinde iyi olduğunu anlasın!) [İbni Mace]
Evet, salih komşularımız, bize iyi birisi diyorlar mı? Her müslümanın, bilhassa yeni evlilerin, haramlardan
sakınan, ibadet yapan salih müslümanlar arasında ev araması gerekir.
Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Ev satın
almadan önce, komşuların nasıl olduklarını araştırın! Yola çıkmadan
önce, yol arkadaşınızı seçin!) [Şir’a]
İyi komşuİyi komşu, sadece komşularına zarar vermeyen değil,
onlardan gelecek zararlara ve sıkıntılara da katlanandır. Hadis-i şerifte
buyuruldu ki: (Malına veya
çoluk çocuğuna zarar verir korkusu ile komşusuna kapısını kapatan, onunla
görüşmeyi kesen [hakiki] mümin
değildir.) [Haraiti]
Komşu hakkı mühimdir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Allah indinde
komşuların iyisi komşularına faydalı olandır.) [Hakim] (Cebrail
aleyhisselam, komşu hakkının öneminden o kadar bahsetti ki, komşuyu
komşuya mirasçı kılacak zannettim.) [Buhari]
Komşu, vâris olacak kadar hak sahibidir. Komşular çeşitlidir.
Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Zimmi [gayrı
müslim] komşunun bir hakkı, müslüman
komşunun iki hakkı, akraba olan komşunun üç hakkı vardır.) [Bezzar]
Bir kimse, komşusundan ne bekliyorsa, komşusuna da aynı
şeyleri yapmalıdır! Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Allah’a
yemin ederim ki, bir kimse, kendisi için sevdiği şeyi, komşusu veya
arkadaşı için sevmedikçe iman etmiş olmaz.) [Müslim]
İyi komşu nimettir
İyi komşu bir nimettir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu
ki: (Şunlar Müslüman
için saadettir: Saliha hanım, iyi komşu, geniş ev ve uygun binek.) [Hakim] (Bir salih
müslümanın hürmetine, komşulara gelecek yüzlerce bela önlenir.) [Taberani] (İki kişi,
ölen komşusu için, “Biz bunu iyi biliyoruz” derse, o kul öyle olmasa da, Allah meleklere buyurur ki: İki komşunun
şahitliğini kabul edin ve ölenin ilmimdeki durumuna bakmayın!) [İ.Neccar] (İyi komşuluk,
ülkeleri mamur eder ve ömrü uzatır.) [İ. Ahmed] (İyi komşu,
komşusunu Cennete sokar.) [Deylemi]
Komşu hakkı
mühimdir. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Allah’a
ve kıyamete inanan, komşusuna iyilik etsin!) [Buhari] (Evinizde
pişen yemekten, komşunuzun hakkını verin.) [Şir’a] (Komşusu
aç iken tok yatan, [gerçek] mümin
değildir.) [Buhari]
Komşuyu üzmekten
sakınmalıdır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki: (Komşusuna
eziyet eden, bana eziyet etmiş olur.) [Ebuşşeyh] (Komşusuna
eza edeni Allahü teâlâ sevmez.) [Deylemi] (Komşusu
şerrinden emin olmayan, [gerçek] mümin olamaz.) [Buhari] (Kötü komşuya
kıyamette Allahü teâlâ rahmetle nazar etmez.) [Deylemi]
(Allahü teâlâ komşusunun kötülüğüne, ölene kadar sabreden kişiyi
sever.) [Hatib] (Eza eden
komşuya sabredeni Allah sever.) [Hakim] (Allah ve
Resulünün sizi sevmesi için, emanete riayet edin, doğru konuşun, komşunuzu
üzmeyin ve ona iyi muamele edin.) [Taberani]
Bizimle aynı varlıkta komşu bir hanım var.
Evimizde un, şeker, yağ gibi gıda maddesi veya herhangi bir kitap, bir
alet görse, ödünç olarak, ariyet olarak ister. Getirme huyu da yoktur.
Hani maddi durumları kötü olsa, varsın getirmesin diyeyim. Bizden aşağı
tarafları yok. Beyim, "Ne isterse istesin hiçbir şey vermemeli!"
diyor. Komşu hakkından korkuyorum. Vermesem günah olur mu? Komşumun
her gördüğünü istemesi ve aldığını getirmemesi günah değil midir? Bu
komşu, sadece bizden değil, başkalarından da böyle şeyler istiyormuş. CEVAP
Beyiniz, sizin malınızı, siz de beyinizin
malını izinsiz harcayamazsınız. İzinsiz harcamak, başkasına vermek günah
olur. Komşu gelince, "Beyim razı olmuyor. Ondan izinsiz bir şey
vermem günahmış" derseniz, o da bir daha bir şey isteyemez. Ondan
bundan bir şey istemek doğru değildir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(İnsanlardan
bir şey istemeyin, velev ki bir misvakı bir defa kullanmak için de olsa.) [Bezzar]
Ödünç veya borç alıp da vermemek günahtır.
Hadis-i şerifte buyuruldu ki: (Aldığı
borcu ödemek istemeyenlere Allahü teâlâ, kıyamette "Bu kimsenin
hakkını sizde bırakacağımı mı zannettiniz?" buyurarak o kimsenin
iyi amellerini alıp diğerine verir. Eğer borcunu vermeyenin iyi ameli
yoksa, borç verenin kötü amellerini, günahlarını borçluya yükler.)
[Taberani]
Bir kimseye zarar vermek, kalbini kırmak
kötüdür. Fakat komşuya zarar vermek, onu incitmek daha kötüdür. Hadis-i
şerifte buyuruldu ki: (Komşusu,
zararından emin olmayan kimse, Allah’a iman etmiş sayılmaz.) [Bezzar] [Yani bu kimse kâmil mümin değildir.]
Komşu kötü de olsa, ona elden gelen iyiliği
yapmaya çalışmalıdır! Müslüman, komşunun sıkıntılarına da katlanır. Ona zararı
dokunmaz. |
Anasayfaya dön | Konulara dön |
Sadakat.Net©İslami web hizmetleri |