Tâziye için
uzaktan gelen misafire, yemek yedirmek caiz midir?
CEVAP
Evet.
Düğüne, davete
gidenin, başkasını da götürmesi caiz midir?
CEVAP
Evet.
Gittiğim yerlerde
çeşitli sebeplerden dolayı bazı bahaneler bularak yapılan ikramları
kabul etmiyorum. Günah oluyor mu?
CEVAP
Meşru bir mazeretiniz
yoksa, yiyip içilmesi haram olmayan ikramı reddetmek uygun değildir.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Bir kimseye bir arkadaşı ikramda bulunursa, onu kabul
etsin! Çünkü o Allah’ın ikramıdır. Allah’ın ikramını da reddetmeyin!) [Ebu Nuaym]
(Arkadaşının evine gelip de, önüne konulanı yememek
cefadır.) [Deylemi]
Helaya başı
örtülü girmek müstehap mı?
CEVAP
Evet.
(Beni de davet
eder misin?) diyerek davet ettirmek caiz mi?
CEVAP
Evet.
Evinde davet
olan arkadaşın zilini çalıyoruz. Bizi görünce ister istemez buyurun
diyor. Böyle davete gitmek caiz mi?
CEVAP
Evet.
Telefon eden,
kapı zilini çalan gibi, dört rekat namaz kılınacak kadar bekledikten
sonra mı tekrar telefon etmeli?
CEVAP
Evet.
Dört katlı
apartmanın merdivenlerinin temizliği nasıl yapılır?
CEVAP
Aralarındaki
anlaşmaya göre yapılır.
Kadının, erkeğin
önünden geçmemesi iyi bir âdet mi?
CEVAP
Evet.
Evin önüne
pislik bırakan kimseyi, şikayet etmek caiz mi?
CEVAP
Evet.
Konuşurken
sözü kesmenin dindeki yeri nedir?
CEVAP
Konuşanın sözünü kesmek nezaketsizliktir. Hadis-i şerifte
buyuruldu ki:
(Bir din kardeşi konuşurken susmak
mürüvvettendir.) [Hatib]
Bir arkadaş
bize iyilik edince, teşekkür etmeyip gıyabında dua etsek mahzuru olur
mu?
CEVAP
Yüzüne karşı da teşekkür etmeli, gıyabında da dua etmelidir.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(İyilik gördüğüne Cezakellahü
hayran kesira [Allah,
seni çok hayırla mükâfatlandırsın] diyen,
ona en büyük duayı etmiş olur.) [İ.Asakir]
(Bir müslüman, arkadaşının gıyabında
dua edince, bir melek de ona, "Aynen
bir mislini de Allah sana versin" diye
dua eder.) [Müslim]
Meleğin duası
ise elbette kabul olur.
Otururken kıbleye
karşı oturmak gerekir mi?
CEVAP
Kıbleye dönüp
oturmak sünnettir. Özürsüz [mazeretsiz] kıbleye karşı ayaklarını uzatmak
mekruhtur. Bir mazeretle veya yanlışlıkla uzatmak mekruh olmaz. (R. Muhtar)
Birçok kişi
ile oturunca, birbirinin yüzüne doğru oturmak gerekir. Çünkü, namaz
dışında mümine doğru dönmek Kâbe’ye dönmekten efdaldir. Yalnız otururken,
başka tarafa dönmeye ihtiyaç yoksa, kıbleye dönerek oturmalıdır. Hadis-i
şerifte buyuruldu ki:
(Her şeyin en güzel ve en uygun bir şekli vardır. Oturma
şeklinin en güzeli de, kıbleye karşı oturmaktır.) [Ebu Davud]
Bir arkadaşla
tartıştık. Kadının sigara içmesi, erkeğe göre daha uygunsuz, dedim.
Külhanbeyi gibi, bacak bacak üstüne atıp, dumanını insanın yüzüne karşı
üflemesi doğru mudur?
CEVAP
Bir şey zararlı
ise, kadına da erkeğe de uygun olmaz. Şu kadar var ki, bir ülkenin örf
ve âdetine uymak gerekir. Uyulmazsa tuhaf karşılanır. Bazı şeyler zengine
ayıp sayılmasa da, fakir için ayıp sayılır. Mesela dolmuşla gideceği
yere taksiyle gitmesi fakir için uygun karşılanmaz. Zenginin en lüks
vasıta ile gitmesi uygunsuz olmaz. Hatta şükretmek için nimeti göstermek
olur. Çünkü Allahü teâlâ, (Verdiğim nimetleri kullananları severim)
buyuruyor.
Bazı şeyler
hem zengin, hem de fakir için kötüdür. Mesela kibir böyledir. Fakat
fakirin kibirli olması daha kötüdür. Allahü teâlâ kibirli fakire buğzeder.
Zina büyük günah ve çok çirkin bir iştir. Fakat ihtiyarın zina etmesi
daha çirkin, daha kötüdür. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Yedi kat gök ve yer, zina eden ihtiyara lanet eder.)
[Bezzâr]
İyi işler,
güzellikler de böyledir. Bir hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Güzellik, kiminde daha güzeldir. Mesela adalet güzeldir,
fakat idarecide daha güzeldir. Cömertlik güzeldir, zenginde daha güzeldir.
Haya güzeldir, kadında daha güzeldir.) [Deylemi]
Şimdi sorunuza
gelelim. Sigara içerek, başkasını rahatsız etmek hoş değildir. Örf ve
âdetimize göre, kadının sigara içmesi de pek hoş karşılanmaz.
Müslümana zararı olmasın diye yoldaki taş, çivi gibi şeyleri almak sevap
mı?
CEVAP
Evet. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(İman yetmiş küsur şubedir. En üstünü “La ilahe illallah”,
en aşağısı da, yolda eza veren bir şeyi kaldırmaktır.) [Tirmizi]
Sefere çıkarken ne yapmalı?
CEVAP
(Sefere çıkarken arkadaşları ile vedalaşan kimse, onların
duaları sebebiyle berekete kavuşur.) [Deylemi]
(Kim evinden sefere çıkarken 11 defa “İhlas” okursa,
seferden dönünceye kadar Allahü teâlâ, onun evini muhafaza eder.) [İ.
Neccar]
İslam âlimleri,
(Sefere çıkarken yedi âyet-el-kürsi oku! Öne, arkaya, aşağıya, yukarıya,
sağa ve sola üfür, bir tanesini de yut, sonra Kelime-i tevhid söyle!
Yolculukta belalardan emin olursun) buyurmuşlardır.
Görgünün temeli
nedir?
CEVAP
Görgünün
temeli; her zaman, her yerde, herkese karşı güler yüzlü, tatlı dilli
olmak, haddini bilmek, eliyle ve diliyle hiç kimseyi incitmemektir.
|