Fıkıh Köşesi

TÜCCARIN MALIN AYIBINI GİZLEMESİ VE TİCARETİN HÜKMÜ

Ayrıntılar

Kategori: Fıkıh Köşesi

Gösterim: 4467

Soru: "Müslüman bir tüccar, kusurlu olan herhangi bir malını, kusurunu gizleyerek satabilir mi ? Eğer satarsa, müşteri aldığı malı iade etme hakkına haiz midir ? (...) Böyle bir hadise başımıza geldi. Aldığım malın kusurlu olduğunu tesbit edince, taahhüd ettiğim ödemeleri yapmıyorum. (...) Bana ne tavsiye edersiniz?"

CEVAP: Bahsettiğiniz ticari ihtilafı, bir alimi hakem tayin ederek çözmeniz mümkündür. Mücerred olarak şunu söyleyebiliriz: Bir müşteri, satın aldığı malda değerini eksilten bir kusura ra(s.a.v.)a muhayyerdir. Dilerse kusuru ile birlikte bu malı kabul edebilir, dilerse satın aldığı kimseye iade edebilir. İade ettiği takdirde, vermiş olduğu ücreti geri alır.(1) Çünkü şer'an satış, her türlü kusurdan (ayıptan) salim olmayı gerektirir. Mü'min bir tüccarın, müşteri durumunda olan kimsenin, ayb sebebiyle ortaya çıkan zararı tazmin etmesi şarttır.(2) Ticari ihtilaflarda tarafların, aynı mecliste dinlenilmesi zaruridir. Bu yaptığımız mücerred bir izahtan ibarettir. Meselenin özü budur. Birbirimize dua edelim.

(1) Şeyh Nizamüddin ve heyet- A.g.e., C: 3, Sh: 54.
(2) Molla Hüsrev-Düreri'l Hükkam-İst: 1307, C: 2, Sh: 160